بررسی پرونده شکایت از برند هم نام
وقتی یک علامت تجاری (برند، لوگو) ثبت می‌شود، قانون ثبت اختراعات، طرح‌های صنعتی و علائم تجاری نیز از حقوق مادی و معنوی ایجاد شده حمایت می‌کند. بر اساس ماده 41 این قانون در برخی موارد به افراد ذی‌نفع اجازه داده شده که ابطال علامت‌های تجاری ثبت شده را از اداره کل مالکیت معنوی بخواهد. پس در همین زمینه شاید جالب باشد که یکی از پرونده هایی که در این رابطه در دادگاه مطرح شده را بررسی کنیم:
موضوع از این قرار است که یک شرکت که از سال 82 در حوزه رستوران‌داری فعالیت میکرده، در همان سال یک برند هم به ثبت می رساند. سال 83 شرکتی که در زمینه تولید محصولات کنسرو گوشتی آغاز به کار می‌کند هم، نام برند خود را همان نامی می‌گذارد که شرکت دیگری در سال 82 ثبت کرده است و شروع به فعالیت می‌نماید. شرکت اول در سال 92 اقدام به طرح دعوا می‌کند و از دادگاه خواستار ابطال علامت تجاری شرکت دوم می‌شود. شرکت اول استدلال می‌کند که چون علامت تجاری ثبت شده دقیقا مشابه علامت تجاری او است، با حقوق ایجاد شده برای علامت تجاری وی در تضاد است و باید ابطال شود.
اما دادگاه با توجه به موارد زیر خواسته شرکت اول را وارد ندانست:
- ۱. علامت های تجاری ثبت شده، برای کالا ها و خدمات متفاوتی هستند که هیچ شباهتی به هم ندارند.
- ۲. کالاها و خدمات در طبقات یکسان جدول دسته‌بندی کالاها و خدمات علایم تجاری نیستند.
- ۳. عدم تشابه کالا و خدمت و حوزه فعالیت هر یک از دو شرکت، فرض اشتباه مصرف‌کننده‌ها را از بین می‌برد. یعنی مصرف‌کنندگان با دیدن این برند روی بسته‌بندی کنسرو گوشت‌ها، تصور نمی‌کنند که صاحب این برند، همان شرکتی است که در حوزه رستوران‌داری فعالیت می‌کند.
- ۴. مدارکی که شرکت اول ارائه داده تا ثابت نماید که شرکت دوم از علامت تجاری او استفاده میکرده، حاکی از آن است که از سال 84 متوجه ثبت علامت تجاری مشابه توسط شرکت دوم شده ولی بعد از حدود 10 سال اقامه دعوا کرده است، این مطلب نشان‌دهنده دو مورد است. اول این که فعالیت طرفین هیچ ارتباطی به هم نداشته و ضرری به شرکت اول وارد نشده است. دو این که شرکت تولید کنسروهای گوشت به مدت 8 سال مستمر از علامت تجاری خود بدون آن که کسی متعرضش شده باشد استفاده کرده است و این خود از عواملی است که قانون علامت تجاری ثبت شده وی را به رسمیت می‌شناسد و حمایت می‌کند.
از حکمی که دادگاه در این پرونده داده می‌توان به نتایج زیر دست یافت:
- ۱. وقتی دو کالا یا خدمت انقدر از هم متفاوت هستند که ارتباطی بین‌شان متصور نیست، امکان ابطال علامت تجاری دوم خیلی خیلی ضعیف است، مگر این که مورد از موارد خاص و شرایط ویژه‌ای برخوردار باشد.
- ۲. اگر متوجه ثبت علامت مشابه شدیم و بر اساس قانون حق اقامه دعوا برای ابطال آن را پیدا کردیم، هر چه سریع‌تر نسبت به طرح دعوا اقدام کنیم در غیر این صورت، این که طرح دعوا مثلا 4 یا 5 سال به تاخیر افتاده، ذهن دادگاه را به این سمت می‌برد که ما از بابت علامت تجاری مشابه خسارتی ندیده‌ایم.
به این نکته دقت کنید که هر دعوایی که مطرح می‌شود و هر حکمی که برای آن صادر می‌شود، شرایط و ویژگی‌های خاص خود را دارد. بسیار اتفاق می‌افتد که اگر یک برگ به عنوان مستند به دادگاه ارائه می‌شد نتیجه دادرسی متفاوت می‌شد، پس در هر موردی باید دقت لازم را برای طرح دعوای مناسب، ارائه دلایل و مدارک کافی، دفاع خوب و اقدام مناسب در زمان مقرر داشته باشیم.
