یک رای یک نکته – دعوای ابطال علامت تجاری

زمانی که یک علامت تجاری (برند یا لوگو) را در اداره مالکیت صنعتی و ثبت علائم تجاری به ثبت می رسانیم ، از مراجع قانونی مرتبط توقع حمایت نیز خواهیم داشت. در این متن به ملاک پذیرش دعوای ابطال علامت تجاری می پردازیم. به بیان دیگر بررسی می کنیم که چه زمانی میتوانیم علیه کسی که علامت تجاری مشابه را به ثبت رسانده اقامه دعوا کنیم و ابطال علامت تجاری ثبت شده را بخواهیم.

• ۱- اول آنکه باید بدانیم مرکز مالکیت معنوی ، علائم تجاری را در 45 دسته مختلف طبقه بندی نموده است که هر طبقه کالا و خدمات خاصی را شامل می شود.
• ۲- نکته بعدی که باید بدان توجه نمود ، آن است که صرف اینکه دو علامت تجاری مشابه برای دو کالای متفاوت ، که در دو طبقه مختلف به ثبت رسیده اند ، مجوز طرح دعوا برای ابطال علامت تجاری نمی شود. به طور مثال ثبت برند نیکو برای دو کالای مبل (طبقه 20) و فرش (طبقه 27) ، به جهت اینکه طبقه این دو متفاوت است ، در شرایط عادی جواز ابطال علامت تجاری برای هر یک از شرکت های تولید کننده را ایجاد نمی کند. مگر آنکه هر یک از موارد مندرج در ماده 32 قانون ثبت اختراعات، طرحهای صنعتی و علائم تجاری به اثبات برسد.
• ۳- بر اساس مطالعه آراء دادگاه ها که به دعوای ابطال علائم تجاری رسیدگی کرده اند، یکی از ملاک ها برای اینکه صاحب یک علامت تجاری ، در مورد ابطال علامت تجاری مشابه بتواند در دعوا پیروز شود ، اشتباه مصرف کنندگان عادی در تشخیص مبدا تولید محصولات و متمایز نمودن کالا یا خدمات یک شخص از کالا یا خدمات اشخاص دیگر است.

به طور مثال شرکتی که به تولید انواع شیرینی ها می پردازد ، در باور عمومی ممکن است به تولید پودر ژله هم بپردازند. با توجه به اینکه ، تولید شیرینی در طبقه 30 و پودر ژله در طبقه 29 است ، ممکن است در ابتدا به نظر بیاید که تفاوت طبقه ها باعث می شود که بتوان از یک برند تولید شیرینی ، برای تولید پودر ژله استفاده نمود. مثلا برند شیرینی نیکو که قبلا به ثبت رسیده را برای محصول شرکت خود که در حال تولید پودر ژله است ، به ثبت برسانیم. اما از آنجایی که این دو مورد معمولا در یک سبد غذایی هستند و مشتریان و مصرف کنندگان به تفاوت طبقه بندی این دو محصول توجه نمی کنند ؛ در صد خطای آن ها نسبت به محصولات هر یک از کارخانه ها با می رود. به عبارت دیگر ممکن است محصول هر یک را به جای دیگری خریداری نمایند . در نتیجه شرکتی که ابتدا نسبت به ثبت علامت تجاری خود اقدام نموده می تواند ابطال علامت تجاری که بعدا به ثبت رسیده را از دادگاه بخواهد.

نتیجه آنکه :

باید دانست در حالت عادی ، وقتی طبقه دو محصول یا خدمت متفاوت از هم هستند امکان ثبت علامت تجاری مشابه وجود دارد.

اما زمانی که این احتمال وجود داشته باشد که مشتریان عادی ، تصور نمایند که محصول شرکت دوم (مثلا پودر ژله در مثال فوق) ، تولید شرکت اول (شرکت تولید کننده شیرینی) است ، امکان طرح دعوا و ابطال علامت تجاری مشابه وجود دارد.

به بیان دیگر وقتی علامت تجاری مشابه به ثبت می رسد ، صاحب علامت تجاری اول ، منافع خود را در خطر می بیند، ممکن است مشتریان خود را از دست بدهد و یا اعتبار علامت تجاری وی با خطر مواجه شود. به همین منظور و برای حفظ حقوق مادی و معنوی ناشی از ثبت علائم تجاری ، ناگزیر از طرح دعوا خواهد بود.