راهکارهای حقوقی حفاظت از استارتاپ
اولین بخش ایجاد یک استارت‌آپ ایده آن است که به ذهن یک ایده‌پرداز یا کارآفرین می‌رسد و برای اجرای آن قدم به میدان کارآفرینی می‌گذارد، اما همیشه این نگرانی برای کارآفرینان وجود دارد که اگر ایده‌شان را جایی مطرح کنند و آن ایده دزدیده شود چه کار کنند؟ و آیا حمایت قانونی در این زمینه از آن‌ها صورت می‌گیرد.
به این نکته دقت کنید که هیچ ایده‌ای به تنهایی و مجرد این که ممکن است یک ایده پولساز باشد دارای ارزش اقتصادی نیست و سرمایه‌گذاران هم علاقه‌ای به گذاشتن سرمایه خود بر روی ایده‌ها ندارند، آن‌ها به دنبال شرکت، وب‌سایت، نرم‌افزار، محصول اولیه یا نهایی شما می‌آیند و می‌خواهند بدانند که شما چند مرده حلاجید و چه قدر می‌توان روی شما اعتماد کرد. بنابراین هیچ علاقه‌ای به ایده ندارند. پس شما اگر ایده خیلی نابی هم دارید تا آن را به مرحله اجرا نرسانید ارزشی ندارد و قانون نیز از آن حمایت نمی کند. پس از همین حالا برای اجرایی کردن ایده‌تان آغاز به کار کنید اما این موارد را هم در نظر داشته باشید:
۱. هر جا می‌رسید از ایده‌تان صحبت نکنید
قبل از انجام هر کاری مهم است که شما در مورد ایده خودتان تحقیق کنید، بسیاری از استارت‌آپ‌ها به خاطر این که این تحقیقات اولیه را صورت نداده‌اند با مشکلات عدیده‌ای برخورد کرده و حتی کسب‌و‌کارشان نابود شده است، هر قدر که ایده‌تان را کامل‌تر کنید بدون شک کم‌تر نیاز به این هست که با دیگران به اشتراکش بگذارید و کم‌تر هم احتمال سرقت آن وجود دارد البته در این شرایط حتی اگر کلیات ایده‌تان را هم با دیگران به اشتراک بگذارید چون شما جزییات بیش‌تری از ایده‌تان می‌دانید باعث می‌شود مزیت‌های رقابتی و نکات کلیدی حفظ شود.
۲. قرارداد موسسان
امکان این که کسی بتواند به تنهایی کسب‌وکاری را راه‌اندازی نماید بسیار مشکل است، پس شما نیاز به همکارانی در کنار خود دارید که آن‌ها در فرآیند کسب‌و‌کار همراهتان باشند که می‌توانند در قالب‌های شریک یا موسس قرار بگیرند. معمولا برای انتخاب شریک ایده خود را با نزدیک‌ترین افراد به خود مطرح می‌کنید که چون به آن‌ها اعتماد دارید احتمال سرقت اندک است. اما نکته این جاست که معمولا استارت‌آپی‌ها فکر می‌کنند که همه مراحل استارت‌آپ را می‌توان بر مبنای این اعتماد دو طرفه یا چند طرفه پیش برد و معمولا به آینده کسب‌و‌کار دقت نمی‌کنند، این امر ممکن است هسته اولیه اختلافات احتمالی آینده را به وجود آورد و زمانی که شما محصول خود را به بازار عرضه می‌کنید اختلافات و توقعات پیش آمده باعث شود یک کسب‌و‌کار قبل از شروع از درون نابود شود، پس پیشنهاد می‌شود این موارد را در قرارداد موسسان در نظر داشته باشید:
- سهم هر نفر از درآمد‌های آتی چه قدر است ؟
- هر نفر چقدر کار و چقدر سرمایه ریالی به عنوان آورده خود، در این مشارکت قرار خواهد داد؟
- ارزش حدودی ایده پیشنهادی چقدر است؟
- تصمیم گیری درباره پیشنهاد ها چگونه است؟
- تصویب یک نظر جدید با چه تعدادی از آرا خواهد بود؟
- هر کسی در این کسب‌و‌کار چه مسئولیتی دارد؟
- در صورت اهمال و کوتاهی در انجام کارها، چگونه باید با فرد خاطی برخورد شود؟
- در صورت خروج هر یک از موسسین ادامه کار چگونه خواهد بود؟
و مواردی دیگری که ممکن است جلوی تعارضات احتمالی آینده را بگیرد .
۳. تعهدنامه عدم افشا و محرمانگی اطلاعات
بهترین روش برای حفاظت از ایده‌تان انعقاد تفاهم‌نامه عدم افشا و محرمانگی اطلاعات است که هر کس را که با او، این تعهدنامه را امضا کرده‌اید موظف می‌کند که اطلاعات شما را افشا نکند و در حفاظت از آن‌ها نیز بکوشد، حتی اگر کارمندی را وارد سیستمتان می‌کنید می‌توانید این تفاهم‌نامه را که به تفاهم‌نامه NDA معروف است با آن‌ها امضا کنید و از افشای اطلاعات کسب‌و‌کارتان جلوگیری کنید.
یکی از نکات مهم و جالبی که در قرارداد محرمانگی می‌توان در نظر گرفت منع فعالیت موازی برای کارمندی است که استخدام کرده‌اید (عدمرقابت). با استفاده از این گزینه می‌توانید برای مدت محدودی مثلا ۳ سال از پیوستن کارمند خود به شرکت‌های رقیب جلوگیری کرده و خسارات احتمالی را به حداقل برسانید.
