۴ مشکل اصلی که با نبستن قرارداد ممکن است برایتان پیش بیاید
«وقتی اعتماد هست، قرارداد نوشتن چه ضرورتی دارد؟» به نظر شما این جمله تا چه حد می‌تواند درست باشد؟ باید گفت این گزاره کاملا صحیح نیست. چرا که قرارداد را برای بعد از ایجاد اختلاف لازم داریم نه قبل از بروز آن. یا وقتی همه به تعهدات خود عمل نمودند که بحث ضمانت اجرا و الزام به انجام تعهد ایجاد نمی‌شود.
برای روشن‌تر شدن موضوع باید گفت که اشخاص چه نوع حقیقی (افراد عادی) و چه از نوع شخص حقوقی (مانند شرکت‌ها)، در مناسبات شغلی خود و برای ایجاد روابط کاری نیازمند همکاری و تعامل با اشخاص دیگر هستند. گاه موضوع همکاری از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است، مثلا زمان به انجام رساندن پروژه، یا زمان تحویل کالاها ، همین طور مبلغ تفاهم ممکن است مبلغی قابل توجه باشد، در همه این موارد و سایر مواردی که ذکر نشد، اگر صرفا افراد به صورت شفاهی با هم توافق نمایند که فلان اقدام انجام شود یا آن که توافق خود را بدون در نظر گرفتن شرایط و مقررات قانونی فقط مکتوب نمایند و به امضای یکدیگر برسانند ممکن است بعدا دچار مشکل شوند.
مشکلاتی که از تنظیم نکردن قرارداد صحیح اتفاق می‌افتد به شرح زیر است:
۱. ثابت نشدن تعهدات طرفین قرارداد:
اگر قراردادی در بین نباشد، اثبات تعهد طرف مقابل و یا اثبات هزینه‌های انجام شده و همچنین خسارات وارده کار بسیار دشواری است. اگر قرارداد تنظیم شده باشد به محض عدم انجام تعهد از سوی متعهد می‌توان الزام او را از مرجع صالح درخواست نمود.
۲. ثابت نشدن وجود رابطه قراردادی:
وقتی توافق به صورت یک قرارداد تنظیم نمی‌شود، ممکن است رابطه قراردادی میان شما و طرف مقابل احراز نشود، گاه عدم احراز رابطه قراردادی می‌تواند شما را متحمل خسارات مالی کند اگر در خصوص توافق انجام شده چک یا سفته‌ای که جزو اسناد تجاری هستند رد و بدل شده باشد و طرف مقابل به تعهداتش عمل نکند و رابطه قراردادی شما هم مشخص نشود، مجبور به پرداخت مبلغ نوشته شده در آن می‌شوید، در حالی که اگر قرارداد بسته باشید، به استناد قرارداد و با اثبات عدم انجام تعهد، از آن جایی که پرداخت مبلغ در مقابل انجام تعهد بوده، شما هم تعهدی به پرداخت مبلغ نخواهید داشت.
۳. ایجاد اختلاف در مورد موضوعات مختلف تفاهم:
در جریان همکاری و در حین اجرای تفاهم‌نامه، گاهی اختلافاتی ایجاد می‌شود، ممکن است طرفین قرارداد، عملی را جزو وظایف طرف دیگر بداند اما هر کدام از آن‌ها در ابتدای همکاری چنین تصوری نداشته باشند، البته برعکس این قضیه هم ممکن است اتفاق بیفتد. وقتی قرارداد وجود دارد، مرجع تصمیم‌گیری و حل اختلاف با توجه به اوضاع و احوال حاکم بر زمان تنظیم قرارداد، مفاد قرارداد و مجموع توافق صورت گرفته می تواند اختلاف موجود را حل کند اما زمانی که چنین قراردادی وجود ندارد، ممکن است مذاکره هم به اختلافات پایان ندهد و نهایت ممکن است به قطع همکاری و هم چنین بروز خسارت‌های ناشی از آن تن دهید.
۴. نبود تضمین انجام نشدن تعهدات:
تعیین ضمانت اجرای عدم انجام تعهد و امکان الزام طرف خاطی بر مبنای قرارداد موجود نیز از مزایای تحریر قرارداد خواهد بود.
به طور کلی در هر فعالیتی، آن زمان که قرار است تعهدی را بپذیریم یا کسی به ما متعهد می‌شود، بهتر آن است برای جلوگیری از ایجاد اختلاف و در صورت بروز آن برای حل و فصل آن به نحوی که هیچ یک از طرفین خسارتی نبیند اقدام به بستن قرارداد کنیم. این نکنه را به یاد داشته باشید که اگر خودتان قصد نگارش قرارداد را دارید حتما در دوره‌های تخصصی قرارداد‌نویسی شرکت کرده و بعد اقدام به تنظیم قرارداد کنید. رعایت نکردن اصول قرارداد‌نویسی ممکن است منجر به باطل شدن قرارداد نوشته شده و در نهایت موجب صرف وقت و هزینه زیادی برای شما شود.
