دعوی استرداد لاشه چک برگشتی زمانی قابل اقامه در دادگاه است که شخص صادر کننده چک مدعی باشد که مبلغ چک پرداخت شده و یا اینکه چک به دلایل دیگری ( مانند امانی بودن چک) در اختیار گیرنده چک بوده است بنابراین اثبات دلایل وجود ادعای استرداد لاشه چک برگشتی باید توسط فرد خواهان لاشه چک صورت بگیرد.
چک برگه ای است که به موجب آن صادر کننده چک به بانک دستور می دهد که مبلغ نوشته شده در چک را به دارنده چک تحویل دهد. از این سند به عنوان جایگزین اسکناس یاد می کنند.
زمانی دارنده چک می تواند چک را برگشت بزند که چک یکی از ویژگی های زیر را داشته باشد:
چک، یکی از انواع اسناد تجاری می باشد که فرد برای انتقال وجه به صورت غیر نقدی و یا جهت ضمانت خود یا افرادی دیگر صادر یا به اصطلاح عامیانه چک می کشد. حال اگر فرد صادر کننده چک بنا به هر علتی بخواهد چک صادر شده ی خود را از دارنده چک بگیرد اما دارنده چک حاضر به پس دادن لاشه چک نباشد شخص صادر کننده چک می تواند دعوی استرداد لاشه چک برگشتی را در دادگاه یا سایر مراجع قضایی اقامه نماید.
گاهاً فرد صادر کننده چک به هنگام اقامه دعوی استرداد لاشه چک برگشتی در دادگاه متحمل ضرر و زیان زیادی بابت اقامه این دعوی می شود. که در این صورت شخص صادر کننده چک در صورت داشتن دلایل و مستندات محکم مبنی بر حقِ داشتن طلب خسارت از دارنده چک، می تواند در کنار درخواست استرداد لاشه چک برگشتی، درخواست مطالبه خسارت نیز بنماید.
چنانچه شخص صادر کننده چک، چکی را صادر کند و به عنوان امانت در اختیار فردی دیگر قرار دهد و فرد امانت گیر چک را به فردی دیگر انتقال دهد و یا به هر نحوی از چک صادر شده سوء استفاده نماید عمل او جرم محسوب شده و شخص صادر کننده چک می تواند به عنوان خیانت در امانت از دارنده چک در دادگاه شکایت کند و تقاضای محکومیت او را داشته باشد.
مرجع صلاحیت دار برای اقامه این دعوی می تواند شورای حل اختلاف یا دادگاه حقوقی عمومی محل اقامت دارنده چک یا همان خوانده دعوی باشد. البته صادر کننده چک زمانی می تواند درخواست استرداد لاشه چک برگشتی را در شورای حل اختلاف اقامه کند که مبلغ چک بیست میلیون تومان و کمتر از آن باشد در غیر این صورت شخص صادر کننده چک باید درخواست خود را تسلیم دادگاه عمومی نماید.
دادخواست استرداد لاشه چک برگشتی به علت اینکه جزء دعاوی غیرمالی محسوب می گردد باید با ابطال تمبر هزینه دادرسی به مانند سایر دعاوی غیر مالی در ابتدا در دادگاه صورت بگیرد و سپس دارنده چک مدارکی دایر بر امانی بودن چک یا ایفای تعهدات یا پرداخت وجه چک ضمیمه درخواست استرداد لاشه چک برگشتی کرده و به دادگاه تقدیم کند. و اینکه دعوی استرداد لاشه چک می تواند به صورت مستقل طرح شود یا اینکه در دعوی تقابل اقامه شود.
مطابق قانون، دارنده چک می تواند در صورت دستور عدم پرداخت مبلغ چک توسط صادر کننده چک، شکایت خود را از او تقدیم دادگاه نماید حال اگر برای دادگاه محرز گردد که شخص صادر کننده چک بی دلیل دستور عدم پرداخت را صادر کرده است علاوه بر اینکه مجازات می شود بلکه باید هزینه خسارات به وجود آمده را به دارنده چک بدهد.
مهلت ده روزه که برای ارسال اطلاعات چک های برگشتی به سامانه بانک مرکزی در گذشته وجود داشت به طور کل حذف شده و کارمندان بانک باید به محض صدور گواهینامه عدم پرداخت چک این اطلاعات چک برگشتی را وارد سامانه بانک مرکزی کنند.
بعد از فهم عدم موجودی برای چک های صادر شده، بانک باید بر روی گواهینامه عدم پرداختی چک، یک کد رهگیری ثبت نماید و فرد دارنده چک با وجود این گواهینامه می تواند دعوی وصول چک برگشتی خود را در دادگاه اقامه کند در غیر این صورت این گواهینامه عدم پرداخت چک فاقد اعتبار می باشد.
طبق قانون جدید صدور چک اطلاعات چک های برگشتی در اشخاص حقوقی در سابقه امضا کنندگان آن ها نیز نمایش داده می شود و خروج افرادی که چک را ضمانت کرده اند مانع از رفع سوء اثر از آنان نخواهد شد.
در خصوص واریز کسری مبلغ چک به حساب توسط صادر کننده برای رفع سوء اثر از آن، مدت مسدودی چک از دو سال به یک سال کاهش پیدا کرده است.
در کل برای یک چک می توان سه امضا صورت بگیرد یک امضا در روی چک که توسط صادر کننده چک صورت می گیرد و به منظور پرداخت وجه چک به دارنده چک می باشد و دو امضا در پشت چک، که یکی می تواند توسط صادر کننده چک باشد و دیگری می تواند امضا فردی دیگر باشد که ضامن صادر کننده چک می شود.
در صورتی که دارنده چک با عدم موجودی چک مواجه شود می تواند درخواست مبلغ چک برگشتی خود را از طریق اداره ثبت پیگیری نماید و درخواست صدور اجراییه برای مبلغ چک را از اداره ثبت خواهان باشد.
مهم ترین روش برای رفع سوء اثر از چک های برگشتی، تامین موجودی صاحب چک می باشد در این روش صادر کننده چک با واریز کردن مبلغ چک به حساب جاری خود خیال خویش را آسوده کرده و با گرفتن رضایت از دارنده چک، از چک برگشتی خود رفع سوء اثر می نماید.
دومین راهکار برای رفع سوء اثر از چک برگشتی ارائه لاشه چک به بانک توسط صاحب حساب یا وکیل قانونی است.
در این مورد صاحب حساب مبلغ چک را به ذینفع پرداخت می کند اما لاشه چک (به دلایل مختلفی مفقود شدن، سرقت رفتن چک، سوختن چک) به بانک تحویل داده نمی شود، در این هنگام دارنده چک با حضور در دفتر خانه های رسمی نسبت به مبلغ چک رضایت خود را اعلام کرده و صاحب حساب جاری با ارائه رضایت نامه، رضایت خود را در خصوص چک اعلام می کند و با این رضایت ها از چک رفع اثر می شود.
اگر برای صاحب چک برگشتی هیچ کدام از روش های بالا امکان پذیر نبود می تواند با واریز کردن معادل وجه چک برگشتی یا چک های برگشتی به حساب جاری خود از شعبه بانک بخواهد که مبلغ واریزی را نزد خود نگه دارد و تا تعیین تکلیف شدن چک های برگشتی، حساب صادر کننده چک به مدت 24 ماه مسدود شود.
از آنجایی که دعوی استرداد لاشه چک برگشتی مشکلات و دشواری ها و پیچیدگی های (مانند خیانت در امانت، عدم پس دادن چک توسط دارنده چک و ...) خاص خود را دارد. حضور یک وکیل متخصص در دادگاه به جای شخص صادر کننده چک می تواند نتیجه خوبی برای او به همراه داشته باشد.
بهترین وکلا برای شما کسانی هستند که در استرداد لاشه چک برگشتی تخصص دارند.
برای انتخاب بهترین وکیل برای شما، دادسان شرایطی از جمله
را در نظر گرفته است و کافی است درخواست خود را ثبت فرموده تا موارد فوق را از چند وکیل دریافت بفرمائید.
هزینه ی اخذ وکیل برای استرداد لاشه چک برگشتی معمولا درصدی از مبلغ مورد مطالبه می باشد.
هزینه گرفتن مشاوره از وکیل متخصص استرداد لاشه چک برگشتی در بازه قیمتی زیر قرار دارد.