تعویق در معنای لغوی به معنی عقب انداختن کار و در از لحاظ حقوقی اصطلاحا، به معنای عقب انداختن صادر شدن حکم است. مطابق با نهاد ارفاقی تعویق صدور حکم، برخلاف شرایط و اوضاع و احوالی خاص و با وجود عناصر مجرمانه، صدور حکم به تعویق می افتد. تعویق صدور حکم نهاد جدیدی است که قبل از این سابقه تقنین در نظام کیفری ایران را نداشته است. این نهاد در جهت فردی نمودن مجازات ها است.

در چه شرایطی صدور حکم به تعویق می افتد؟

چنانکه در ماده ۴۰ قانون مجازات اسلامی آمده است، در جرایم موجب تعزیر درجه شش تا هشت دادگاه می تواند بعد از احراز مجرمیت متهم با ملاحظه وضعیت فردی، خانوادگی و اجتماعی و سوابق و اوضاع و احوالی که موجب ارتکاب جرم شده است، در صورتی که شرایط زیر وجود داشته باشد، صادر شدن حکم را به مدت شش ماه تا دو سال به تعویق اندازد:

• وجود جهات تخفیف.
• پیش بینی اصلاح مرتکب.
• جبران خسارت و زیان یا برقراری ترتیبات جبران.
• نبود سابقه کیفری موثر.

مطابق با تبصره این ماده، محکومیت موثر، به محکومیتی گفته می شود که محکوم را به تبع اجرای حکم، مطابق با ماده 25 این قانون از حقوق اجتماعی محروم می نماید.

انواع تعویق در صدور حکم چگونه است؟

بر اساس ماده ۴۱ قانون مجازات اسلامی تعویق به شکل ساده یا مراقبتی است. در تعویق ساده مرتکب به طور کتبی متعهد می گردد که در مدت تعیین شده به وسیله دادگاه، مرتکب جرمی نگردد و از شیوه رفتار وی پیش بینی گردد که در آینده نیز مرتکب جرم نمی گردد. در تعویق مراقبتی علاوه بر شرایط تعویق ساده، مرتکب متعهد می گردد دستورها و تدابیر تعیین شده به وسیله دادگاه را در مدت تعویق رعایت نماید یا به موقع اجرا بگذارد. مطابق با تبصره یک ماده ۴۱ قانون مجازات اسلامی، دادگاه نمی تواند قرار تعویق صدور حکم را به شیوه غیابی صادر نماید. همچنین مطابق با تبصره ۲ این ماده، در صورتی که متهم در بازداشت باشد، دادگاه بعد از صدور قرار تعویق صدور حکم، بلافاصله دستور آزادی وی را صادر می نماید. دادگاه می تواند در این مورد تامین مناسب بگیرد. در هر صورت گرفتن تامین نباید به بازداشت مرتکب منتهی گردد.

تعویق ساده و مراقبتی به چه معنا است؟

تعویق به دو شکل ساده یا مراقبتی است. در تعویق ساده مرتکب به طور کتبی متعهد می گردد که در مدت مشخص شده به وسیله دادگاه، مرتکب جرمی نشود و از شیوه رفتار وی پیش بینی گردد که در آینده نیز مرتکب جرم نمی گردد. در تعویق مراقبتی، افزون بر شرایط تعویق ساده، مرتکب متعهد می گردد دستورها و تدابیر تعیین شده به وسیله دادگاه را در مدت تعویق رعایت نماید یا به موقع اجرا بگذارد که این دو نوع تعویق در ماده ۴۱ قانون مجازات اسلامی عنوان شده است. دادگاه نمی تواند قرار تعویق صدور حکم را به صورت غیابی صادر نماید. همین طور در صورتی که متهم در بازداشت باشد، دادگاه بعد از صادر کردن قرار تعویق صدور حکم، بلافاصله دستور آزادی وی را صادر می نماید. ذکر این نکته نیز ضروری است که دادگاه می تواند یعنی اختیار دارد در این مورد تأمین مناسب بگیرد. البته در هر صورت اخذ تامین نباید به بازداشت مرتکب منتهی گردد.

تدابیر تعویق مراقبتی چیست؟

برای اعمال تعویق مراقبتی که از انواع تعویق صدور حکم به حساب می آید، می بایست تدابیری اتخاذ گردد که در ماده ۴۲ قانون مجازات اسلامی آمده است. بر این اساس، حضور به موقع متهم در زمان و مکان مشخص شده توسط مقام قضایی یا مددکار اجتماعی ناظر و ارایه اطلاعات، اسناد و مدارک تسهیل کننده نظارت بر اجرای تعهدات متهم برای مددکار اجتماعی ضرورت دارد. همچنین تدبیر دیگری که در این زمینه، قانون گذار به عنوان تدابیر تعویق مراقبتی مقرر نموده، این است که می بایست هر گونه تغییر شغل، اقامتگاه یا جابجایی در مدت کمتر از ۱۵ روز و ارائه گزارشی از آن به مددکار اجتماعی اعلام گردد. کسب اذن از مقام قضایی نیز به منظور مسافرت به خارج از کشور ضرورت دارد. این تدابیر می تواند از سوی دادگاه همراه با برخی تدابیر معاضدتی، همچون معرفی مرتکب به نهادهای حمایتی باشد. در تعویق مراقبتی می بایست تدابیری گرفته شود که در ماده ۴۲ قانون مجازات اسلامی آمده است:

• حضور به موقع در زمان و مکان مشخص شده توسط مقام قضایی یا مددکار اجتماعی ناظر.
• ارایه اطلاعات، اسناد و مدارک تسهیل کننده نظارت بر اجرای تعهدات محکوم برای مددکار اجتماعی.
• اعلام هرگونه تغییر شغل، اقامتگاه یا جابجایی در مدت کمتر از پانزده روز و ارائه گزارشی از آن به مددکار اجتماعی.
• کسب اذن از مقام قضایی به منظور مسافرت به خارج از کشور.

این تدابیر می تواند از طرف دادگاه همراه با برخی تدابیر معاضدتی، همچون معرفی مرتکب به نهادهای حمایتی باشد.

دستورات دادگاه در تعویق مراقبتی چیست؟

دستوراتی که دادگاه می تواند در تعویق مراقبتی صادر نماید در ماده ۴۳ قانون مجازات اسلامی مقرر شده است. قانون گذار در این ماده بیان نموده است: در تعویق مراقبتی، دادگاه صادرکننده قرار می تواند با عنایت به جرم ارتکابی، خصوصیات مرتکب و شرایط زندگی او به شکلی که در زندگی وی یا خانواده اش اختلال اساسی و عمده ایجاد ننماید، مرتکب را به اجرای یک یا چند مورد از دستورهای زیر در مدت تعویق، الزام نماید:

• اقامت یا عدم اقامت در مکان معین.
• درمان بیماری یا ترک اعتیاد.
• پرداخت نفقه افراد نفقه آن ها واجب است.
• اجتناب از تصدی تمام یا برخی از وسایل نقلیه موتوری.
• جتناب از فعالیت حرفه ای که با جرم ارتکابی یا استفاده از وسایل مؤثر در آن مرتبط است.
• اجتناب از ارتباط و معاشرت با شرکا یا معاونان جرم یا دیگر اشخاص همچون بزه دیده به تشخیص دادگاه.
• گذراندن دوره یا دوره های خاص آموزش و یادگیری مهارت های اساسی و ضروری زندگی یا شرکت در دوره های تربیتی، اخلاقی، مذهبی، تحصیلی یا ورزشی.

صدور حکم و لغو قرار تعویق چگونه است؟

در زمان تعویق، در صورت ارتکاب جرم سبب حد، قصاص، جنایات عمدی موجب دیه یا تعزیر تا درجه هفت، دادگاه به لغو قرار تعویق اقدام و حکم محکومیت صادر می نماید. در صورت عدم اجرا شدن دستورات دادگاه، قاضی می تواند برای یک بار تا نصف مدت تعیین شده در قرار، به مدت تعویق اضافه یا حکم محکومیت صادر نماید. در صورت لغو شدن قرار تعویق و صدور حکم محکومیت، صدور قرار تعلیق اجرای مجازات نیز ممنوعیت خواهد داشت. این موارد در ماده ۴۴ قانون مجازات اسلامی مورد عنایت قانون گذار قرار گرفته است. بعد از گذراندن موارد فوق دو حالت امکان وقوع دارد:

• صدور حکم محکومیت: این موضوع در صورتی است که مرتکب، از دستورات دادگاه برای بار دوم تبعیت نکرده یا مرتکب جرایم درج شده در ماده ۴۳ این قانون گردد. البته در صورت تبعیت نکردن از دستورات دادگاه برای نخستین بار نیز دادگاه اختیار لغو قرار تعویق صدور حکم را خواهد داشت.
• صدور حکم معافیت از مجازات: آن در صورتی است که مرتکب مقررات و قوانین لازم را در مدت معین رعایت نماید.

مطابق با ماده ۴۵ قانون مجازات اسلامی، بعد از گذشت مدت تعویق با عنایت به میزان پایبندی مرتکب به اجرای دستورهای دادگاه، گزارش های مددکار اجتماعی و نیز ملاحظه وضعیت مرتکب، دادگاه حسب مورد به تعیین کیفر یا صدور حکم معافیت از کیفر اقدام می نماید

تفاوت حکم برائت و معافیت از مجازات چیست؟

تفاوت موجود بین حکم برائت و معافیت از مجازات، این است که در برائت، فرد اصلا مرتکب جرمی نشده و ابتدا به ساکن و بدون هیچ شرایطی در مورد وی حکم برائت صادر می گردد. این در حالی است که حکم معافیت از مجازات، در صورتی است که فرد مرتکب جرم شده و مجرمیت او نیز ثابت شده است اما با عنایت به ادله قضایی، مجازات در مورد وی اجرا نخواهد شد. حال پرسش این است که با این تفاسیر چه تفاوتی بین معافیت از مجازات و معاذیر قانونی معاف کننده از مجازات وجود دارد؟ شاید بتوان این مورد را به این شکل توجیه نمود که در معاذیر قانونی، دادگاه ملزم به صدور حکم معافیت از مجازات است و برای اجرای این حکم، نیازی به رعایت شرط خاصی نیست. اما در صدور حکم معافیت از مجازات در نتیجه قرار تعویق صدور حکم، دادگاه الزامی به صدور حکم معافیت نداشته و با توجه به میزان پایبندی مرتکب به اجرای دستورات دادگاه، گزارش های مددکار اجتماعی و نیز ملاحظه وضعیت مرتکب، حسب مورد به تشخیص کیفر یا صدور حکم معافیت از کیفر اقدام می نماید. دادگاه نمی تواند قرار تعویق صدور حکم را به صورت غیابی صادر نماید اما حق این را دارد که در مورد قرار تعویق صدور حکم، تأمین مناسب بگیرد. نکته مهم این است که اخذ تامین نباید به بازداشت مرتکب منتهی گردد.

نقش وکیل متخصص تعویق اجرای حکم چیست؟

با توجه به پیچیدگی های این درخواست و ممکن بودن رد شدن آن، حضور یک وکیل متخصص در این زمینه کمک زیادی به گرفتن بهترین نتیجه می کند. وکلای متخصص تعویق اجرای حکم در دادسان آماده ارائه خدمات مشاوره و وکالت هستند.

چگونه کار خود را به بهترین وکیل تعویق اجرای حکم بسپاریم؟

بهترین وکلا برای شما کسانی هستند که تخصص تعویق اجرای حکم دارند.

برای انتخاب بهترین وکیل برای شما، دادسان شرایطی از جمله:

• رزومه و قیمت پیشنهادی از چند وکیل
• هزینه مشاوره اولیه
• پیشنهاد متنی از چند وکیل متخصص کار خود
• امتیاز سایر کاربران به وکلا

را در نظر گرفته است و کافی است درخواست خود را ثبت فرموده تا موارد فوق را از چند وکیل دریافت بفرمائید.

هزینه ی اخذ وکیل تعویق اجرای حکم چگونه است؟

هزینه ی اخذ وکیل تعویق اجرای حکم معمولا درصدی از مبلغ مورد مطالبه می باشد.

هزینه مشاوره از وکیل متخصص تعویق اجرای حکم در بازه قیمتی زیر قرار دارد.

20 هزار تومان 200 هزار تومان