در دعوای تصرف عدوانی فرد امکان این را دارد که از طریق حقوقی یا کیفری اقدام نماید و در انتخاب آن ها تا اندازه ای اختیار دارد، اما چگونگی اثبات و اقدامات فرد در هر یک از این انتخاب ها با یک دیگر فرق دارد. به همین جهت او باید با عنایت به دلایل اثباتی خود یکی از این دو راه را برگزیند تا از اتلاف وقت خود و مراجع قضایی کم کند. دعوای تصرف عدوانی، چه از نظر کیفری و چه از نظر حقوقی، از دعاوی مبتلا به است. قانون از متصرفان قانونی حمایت می نماید و در صورتی که کسی یا چیزی این تصرفات را به خطر بیندازد، با آن مقابله می نماید. متصرف به کسی گفته می شود که مال را در اختیار دارد و مورد استفاده قرار می دهد و ممکن است مالک باشد یا نباشد. نمونه حمایت قانون گذار از متصرف دعوای تصرف عدوانی است که در چند قانون به آن اشاره شده است و به دو راه حقوقی و کیفری می توان آن را اقامه نمود. در نتیجه امتیازات زیادی برای متصرف در نظر گرفته شده است.

منظور از تصرف چیست و در مورد چه اموالی به کار برده می شود؟

تصرف به این معنا است که شی یا مالی تحت تسلط در آورده شود. عدوانی بودن یعنی این که بدون اذن و یا مخالف و مغایر با قوانین موجود و از روی قهر و غلبه و زور. با توجه به تعاریف این دو کلمه چنانچه این دو با هم و به صورتی ترکیبی و از روی علم و آگاهی انجام پذیرد، یعنی تصرف عدوانی، عملی است مجرمانه و قابل تعقیب از طریق دادسرا و با شکایت شخص خسارت دیده پیگیری خواهد شد.

این توضیح شایان توجه است که تصرف عدوانی در خصوص اموال غیر منقول از قبیل زمین املاک و غیره به کار می رود و نه در خصوص اموال منقول همچون ماشین و غیره که این امکان وجود دارد که عناوینی مانند سرقت، کلاهبرداری و خیانت در امانت را پیدا کنند.

دعوای حقوقی تصرف عدوانی چگونه است؟

تصرف عدوانی به طور اجمالی به معنای خارج نمودن مال از ید مالک یا ذی حق یا قائم مقام قانونی بدون رضای آنان یا فاقد مجوز قانونی است. دعوای تصرف عدوانی اکنون از دعاوی متداول جامعه ما است. این دعوا از نظر قابلیت پیگیری از دو جنبه قابل طرح و بررسی است: یکی جنبه حقوقی و دیگری جنبه جزایی.

اشخاص امکان این را دارند که هر یک از دو روش یادشده را برگزینند، ولی از بعد دلایل اثباتی که در اختیار دارند، انتخاب نوع دعوا مهم است تا هم از طولانی شدن دادرسی اجتناب گردد و هم در رسیدن اشخاص به حقوقشان تسریع گردد.

چگونه به دعوای حقوقی تصرف عدوانی رسیدگی می شود؟

دعوا در صورتی دعوای تصرف عدوانی حقوقی به حساب می آید که موضوع حق، صرفا تصرفات خواهان یعنی در اختیار داشتن مال یا حق مورد نظر باشد. قانون در جهت احیای تصرف مشروع، امتیازاتی را برای متصرف قانونی در نظر گرفته است، در حقیقت قانون گذار در دعوای حقوقی رفع تصرف عدوانی، به متصرف حق داده است تا بدون نیاز به اثبات مالکیت و به صرف اثبات تصرف قبلی خود، دادخواست خود را به تقدیم دادگاه نماید. در این صورت دادگاه خارج از نوبت و بدون رعایت تشریفات دادرسی به موضوع رسیدگی و تصمیم می گیرد.

ملاک صدور رای به نفع خواهان بر چه اساسی است؟

در ماده ۱۴۱ قانون آیین دادرسی مدنی، سبق تصرفات خواهان، لحوق تصرفات خوانده و عدوانی بودن تصرفات ملاک قرار گرفته اند. در نتیجه بر اساس ماده ۱۶۱ قانون آیین دادرسی مدنی، قانون گذار مالکیت خواهان را شرط تحقق ندانسته است و بر اساس ماده ۱۶۲ مالکیت خواهان تنها اماره ای برای سبق تصرفات وی خواهد بود. همین قدر که خواهان اثبات نماید مال یا حقی پیشتر در تصرف وی بوده و خوانده به صورت عدوانی یعنی بدون اجازه وی یا مجوز قانونی، آن را از ید او خارج کرده، کفایت می کند، تا دادگاه به دعوای تصرف عدوانی به صورت حقوقی رسیدگی نماید. البته خواهان باید اثبات نماید در مدتی که عرفا متصرف مال شناخته می شده است، در مال موضوع دعوا تصرف داشته است که تشخیص آن با توجه به عرف با قاضی دادگاه است.

در این راستا، در صورتی که خواهان از دادگاه تقاضای دستور موقت نماید و دادگاه ادله وی را موجه تشخیص دهد، دستور جلوگیری از ایجاد آثار تصرف یا تکمیل اعیانی همچون احداث بنا یا غرس اشجار یا کشت و زرع یا از بین بردن آثار موجود را در ملک مورد ادعا صادر خواهد نمود.

تصرف خواهان در چه حالتی مشروع است؟

البته نکته ای که نباید از آن غفلت کرد، این است که در دعوای رفع تصرف عدوانی مشروع بودن یا نبودن تصرف خواهان، ملاک نیست و اساسا دادگاه مجالی برای رسیدگی این امور را نخواهد داشت، همین که صرفا سابقه تصرف خواهان احراز گزدد، دادگاه حکم به رفع تصرف صادر خواهد نمود و البته فرد محث امکان این را دارد که چنانچه ادعایی راجع به مال موضوع دعوای تصرف عدوانی داشته باشد و به صورت مستقل مطرح و آن را اثبات نماید.

همین طور دعوای مالکیت بر اساس ماده ۳۵ قانون مدنی که تصرف به عنوان مالکیت را اماره مالکیت می داند، نیز از موضوع تصرف در دعوای حقوقی تصرف عدوانی خارج است و این ادعا تحت عنوان دعوای اثبات مالکیت قابل طرح است، نه دعوای رفع تصرف عدوانی، زیرا تصرف موضوع ماده ۳۵ قانون مدنی هم می بایست به عنوان مالکیت باشد و هم مشروع باشد.

تصرف عدوانی کیفری چگونه است؟

شاکی با استناد به هر یک از قوانین مذکور، امکان این را دارد که خواستار تعقیب کیفری متصرف عدوانی گردد، ولی استناد به قانون اصلاح قانون اجتناب از تصرف عدوانی مستلزم رعایت مرور زمان هایی است که در آن قانون مورد اشاره قانون گذار قرار گرفته است.

رکن معنوی جرم تصرف عدوانی چیست؟

جرم تصرف عدوانی برای تحقق همچون سایر جرایم به رکن معنوی نیازمند است. با توجه به این که این جرم از جمله جرایم عمدی است، قصد ارتکاب جرم یا سوء نیت نیز از ارکان آن به حساب می آید و واژه عدوانی به همین دلیل است، این در حالی است که در امر حقوقی سوء نیت شرط نیست. با رعایت قانون تشکیل دادگاه های عمومی و انقلاب، در ابتدا دادسراهای عمومی و انقلاب محل وقوع جرم با قبول شکواییه تقدیمی در جرایم غیر مشهود یا با اعلام ضابطان قضایی در جرایم مشهود، تحقیقات مقدماتی را انجام می دهند و بعد از محرز شدن تحقق جرم و اتمام تحقیقات با صدور قرار مجرمیت پرونده را برای رسیدگی به محاکم عمومی حوزه ای که جرم در آن واقع شده است، ارجاع می نمایند.

همین طور با استناد به تبصره ۱ ماده ۶۹۰ قانون مجازات اسلامی به جرم تصرف عدوانی خارج از نوبت بررسی می شود که البته اکنون با عنایت به حجم بالای پرونده های تحت رسیدگی، محاکم این گونه جرایم را در اوقات تعیینی مورد رسیدگی قرار می دهند. قانون گذاز در دو مسیر حقوقی و کیفری تسریع در رفع تصرف عدوانی را در دستور کار محاکم قرار داده است. چنانچه رای صادر شده مبنی بر رفع تصرف عدوانی یا مزاحمت یا ممانعت از حق باشد بلافاصله به دستور مرجع صادرکننده توسط اجرا، دادگاه یا ضابطان دادگستری اجرا خواهد شد و درخواست تجدیدنظر برای اجرا مانعیتی ایجاد نمی کند.

رسیدگی به جرایم فوق الذکر خارج از نوبت به عمل می آید و مقام قضایی با تنظیم صورت مجلس دستور متوقف ماندن عملیات متجاوز را تا صدور حکم قطعی می دهد. فارغ از شرط نبودن مالکیت در دعوای تصرف عدوانی به عنوان امر حقوقی و لزوم اثبات مالکیت در امکان طرح شکایت تصرف عدوانی به عنوان امر کیفری، با فرض اینکه شهروندان شرایط هر دو دعوی کیفری و حقوقی را داشته باشند، این گونه به نظر می رسد که مسیر کیفری زودتر منتج به نتیجه مطلوب (رفع تصرف عدوانی) خواهد شد. در نتیجه در صورتی که کسی مزاحم تصرف های شما شود می توانید از دو راه وارد شوید یا شکایت کیفری نمایید یا از راه حقوقی وارد شوید. هر کدام از راه ها را که برگزینید قانون برای آن امتیازاتی را در نظر گرفته است. در صورتی که از راه حقوقی وارد شوید دادرسی سریع و فوری برگزار خواهد شد و بدون نیاز به اثبات مالکیت و با سبق تصرف، متصرف عدوانی اخراج خواهد شد. در صورتی که راه کیفری را طی کنید نه تنها متصرف اخراج خواهد شد، به مجازات هم خواهد رسید.

مجازات جرم تصرف عدوانی چیست؟

مجازات جرم تصرف عدوانی در ماده 690 قانون مجازات اسلامی آمده است و بر اساس این ماده، هر کس اقدام به هر گونه تصرف عدوانی یا ایجاد مزاحمت یا ممانعت از حق در موارد مذکور نماید به مجازات از 1 ماه تا سال حبس محکوم می شود و دادگاه او را موظف به رفع تصرف عدوانی یا رفع مزاحمت یا ممانعت از حق نماید. در نتیجه با عنایت به این ماده مجازات جرم تصرف عدوانی کیفری دو مورد است :

• حبس از یک ماه تا یک سال
• رفع تصرف عدوانی

چگونه کار خود را به بهترین وکیل دعوای تصرف عدوانی کیفری بسپاریم؟

بهترین وکلا برای شما کسانی هستند که تخصص دعوای تصرف عدوانی کیفری دارند.

برای انتخاب بهترین وکیل برای شما، دادسان شرایطی از جمله:

• رزومه و قیمت پیشنهادی از چند وکیل
• هزینه مشاوره اولیه
• پیشنهاد متنی از چند وکیل متخصص کار خود
• امتیاز سایر کاربران به وکلا

را در نظر گرفته است و کافی است درخواست خود را ثبت فرموده تا موارد فوق را از چند وکیل دریافت بفرمائید.

هزینه ی اخذ وکیل دعوای تصرف عدوانی کیفری چگونه است؟

هزینه ی اخذ وکیل دعوای تصرف عدوانی کیفری معمولا درصدی از مبلغ مورد مطالبه می باشد.

هزینه مشاوره از وکیل متخصص دعوای تصرف عدوانی کیفری در بازه قیمتی زیر قرار دارد.