ماده 477 قانون مدنی ابلاغ دارد که داوران برای صدور رای نیازی به تشریفات و قوانین خاصی ندارند اما باید قوانین و مقررات داوری را به خوبی اجرایی نمایند، و اینکه انتخاب این داور به این صورت است که طرفین دعوی به جایی اینکه اختلافات خود را به قضات و یا محکمه بسپارند می تواند اختلافات خود را نزد داوری که خود انتخاب نموده اند ببرند.

داوری یعنی چه؟

در فرهنگ فارسی حکمیت و داوری عبارت است از میانجیگری، و داور شدن بین چند نفر یا چند کس، به گونه ای که یا طرفین این داور را برای داوری بین خود انتخاب نمایند و یا اینکه شخص ثالثی اقدام به انتخاب داور کند.

نکاتی که در نوشتن رای داوری باید به آن دقت داشت عبارت اند از:

• داوران در خصوص رای خود بهتر است که رای خود را با نام خداوند متعال شروع نمایند.
• رای داوری باید شامل تاریخ و شماره باشد.
• داور برای رای داوری خود بهتر است که از واژه های فارسی و صریح استفاده نماید.
• رای داوری بهتر است به صورت تایپی باشد تا دست نویس، چرا که امکان جعل و قلم خوردگی در آن کمتر می شود.
• بی طرفی داور باید در عمل نمود پیدا کند.
• نام وکلا یا نمایندگان طرفین داوری در رای داوری تصریح گردد.
• خواسته طرفین داوری باید برای داور روشن باشد.
• رای داوری باید متضمن نام و نام خانوادگی و مشخصات کامل داور یا داوران بوده و به امضای داور یا داوران برسد.

اگر رای داوری توسط طرفین دعوی مورد اعتراض یا تجدید نظر خواهی قرار نگیرد نتیجه و رای آخری که داور ابلاغ کرده است به عنوان رای نهایی در نظر گرفته می شود.

ویژگی های انتخاب داوری

مبنای داوری توافق طرفین می باشد و هیچ مقامی صلاحیت تحمیل قبول داوری به طرفین را ندارد، از آنجا که انتخاب داور شاید هزینه اجرایی و رسیدگی به تخلفات را کم کند اما دقت نکردن در انتخاب داور می تواند اثرات منفی در پی خود داشته باشد.

طرفین داوری این حق را دارند که با وجود انتخاب داوری، نسبت به حق و حقوق خود و رسیدگی به آن پافشاری لازم خود را داشته باشند.

طرفین زمانی می توانند عدم رضایت خود را نسبت به داور انتخابی نشان دهند که تنظیم لایحه و جلسه رسیدگی تشکیل نشده باشد. در غیر اینصورت مگر اینکه شرایط رد داور وجود داشته باشد که بعد از جلسات رسیدگی نسبت به داور اعتراض کنند و یا تراضی طرفین سبب لغو انتخاب داوری شود.

صلاحیت داور فقط در اخذ مدارک و اطلاعات مربوط به موضوع دعوی از طرفین و صدور رای داوری است. داور حق ندارد خارج از رای داوری در خصوص عملکرد طرفین دعوی، در موضوع دعوی اظهار نظر نموده و یا به یک طرف مشاوره دهد. در صورت بروز چنین رفتاری حتما به داور یا هیات داوری تذکر داده و مراتب را در صورتجلسه ی رسیدگی مکتوب نمایید.

در دادگاه ها و سایر مراجع قضایی امکان آوردن دلایل و تامین خواسته طرفین دعوی وجود دارد اما در اجرای رای داوری صلاحیت صدور و تحمیل دستور به هیج یک از طرفین دعوی برای داور وجود ندارد.

و در آخر رسیدگی به تقاضای ابطال رای در دادگاه نمی تواند مانع از اجرای رای داوری شود مگر اینکه دلایل معترضین دعوی قوی و محکه پسند باشد.

نظرات ماده ها و تبصره های قانون در مورد اجرای رای داوری (454 تا 529)

کلیه کسانی که اهلیت اقامه دعوا را دارند می توان برای داوری اختلافات و منازعات خود انتخاب کرد خواه این اختلافات در دادگاه مطرح شده باشند خواه نشده باشند.

متعاملین در انتخاب داور مختار می باشند به این صورت که انتخاب داور به بعد از اختلافات مرجوع شود و یا اینکه قبل از وقوع هر گونه اختلاف در حین بستن قرارداد برای خود با رضایت طرفین یک نفر را به عنوان داور برای خود انتخاب کنند.

ارجاع داوری برای دعاوی اموال دولتی و عمومی پس از تصویب هیات وزیران و اطلاع مجلس شورای اسلامی صورت می گیرد.

در خصوص موضوعاتی که به داورین داده می شود باید تمام مشخصات موضوع و طرفین دعوی به همراه مدت داوری برای مورد اختلاف تعیین شود.

در مورادی که طرفین برای انتخاب داور با هم تراضی نداشته باشند و یا اینکه یکی از داور طرفین فوت نماید و یا استعفا دهد و او نخواهد که داور جانشین معرفی نماید شخص ثالث باید نسبت به انتخاب داور مداخله نماید و اگر شخص ثالث ناتوان در انتخاب داور باشد هر یک از طرفین می توانند با معرفی داور مورد نظر خود به وسیله اظهارنامه از طرف مقابل درخواست نماید که ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ اظهارنامه نظر خود را در مورد داور واحد اعلام کند و یا حسب مورد در تعیین جانشین داور متوفی یا مستعفی یا داوری که انتخاب او وسیله ثالث متعذر گردیده اقدام نماید.

در مواردی که طرفین معامله یا قرارداد متعهد به معرفی داور شده ولی داور یا داوران خود را معین نکرده باشند و در موقع بروز اختلاف نخواهند و یا نتوانند در معرفی داور اختصاصی خود اقدام و یا در تعیین داور ثالث تراضی نمایند و تعیین داور به دادگاه یا شخص ثالث نیز محول نشده باشد، یک طرف می تواند داور خود را معین کرده به وسیله اظهارنامه رسمی به طرف مقابل معرفی و درخواست تعیین داور نماید و یا نسبت به تعیین داور ثالث تراضی کند. در این صورت طرف مقابل مکلف است ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ اظهارنامه داور خود را معرفی و یا در تعیین داور ثالث تراضی نماید. هرگاه تا انقضای مدت یاد شده اقدامی نشود، ذینفع می تواند حسب مورد برای تعیین داور به دادگاه مراجعه کند .

بعد از انتخاب داور طرفین دعوی حق عزل داور یا داورین را ندارند مگر با تراضی طرفین و اینکه چنانچه داور پس از قبول داوری بدون عذر موجه از قبیل مسافرت یا بیماری و امثال آن در جلسات داوری حاضر نشده یا استعفا دهد و یا از دادن رای امتناع نماید، علاوه بر جبران خسارات وارده تا پنج سال از حق انتخاب شدن به داوری محروم خواهد شد.

طرفین دعوی باید اسناد و مدارک مربوط به دعوی را به داور و یا داورین تسلیم نمایند، و این حق هم به داوران داده شده است در صورت نیازمند به توضیحاتی خاص در خصوص موضوع مورد دعوی توضیحات خود را از طرفین بخواهند و در صورت لزوم و ضروری بودن بررسی پرونده توسط کارشناس حتما این کار باید توسط داور صورت گیرد.

از نظر دادگاه افرادی که شرایط زیر را داشته باشند برای داوری انتخاب نمی شوند:

• کسانی که سن آنان کمتر از بیست و پنج سال تمام باشند.
• کسانی که در دعوا ذی نفع باشند.
• کسانی که با یکی از اعضای دعوی قرابت سببی یا نسبی داشته باشند.
• کسانی که خود یا همسران آن ها در دعاوی انحصار وراثت جز وارثین باشند.
• کسانی که قیم یا کفیل یا وکیل یا مباشر امور یکی از اصحاب دعوا می باشند یا یکی از اصحاب دعوا مباشر امور آنان باشد

آیا امکان ابطال رای داوری وجود دارد؟

گفتیم که طرفین دعوی برای اینکه که مسائل و اختلافات خود را به دادگاه ها و محکمه نسپارند و نیازمند رسیدگی سریع به اختلاف خود داشته باشند اقدام به انتخاب یک داور برای خود می کنند و این انتخاب این داور و اجرای رای داوری آن معنای آن نیست که نه می شود نسبت به این رای تجدید نظرخواهی صادر کرد و نه اینکه قانون این حق را از جوامع انسانی گرفته باشد، اما ابطال این رای داوری نیازمند به شرایط خاص خودش می باشد که حتما برای ابطال باید وجود داشته باشند.

موارد ابطال اجرای رای داوری عبارت اند از:

• رای صادر شده مخالف با قوانین موجد حق باشد.
• داور نسبت به مطلبی رای صادر کرده باشد که اصلا موضوع داوری نبوده است.
• رای داور پس از انقضای مدت داوری صادر و تسلیم شده باشد.
• رای به وسیله کسانی صادر شده باشند که مجاز به داوری نباشند.
• قرارداد رجوع به داوری بی اعتبار بوده باشد.

مدارک لازم جهت درخواست اجرای رای داوری

• مدارک شناسایی از قبیل شناسنامه و کارت ملی
• توافقنامه و قرارداد داوری
• سایر مستنداتی که امتناع محکوم علیه از اجرای حکم داوری را ثابت می‌نماید
• اصل رای داوری

  شرایط اجرای رای داوری خارجی

  بر اساس ماده 169 در قانون اجرای احکام مدنی خارجی، قابلیت اجرای رای داوری در دادگاه های خارجی، مشروط به موارد زیر است:

•  حکم صادره از کشوری باشد که بنا به قوانین، عهود و یا قراردادهای خودش، بتواند احکام صادرشده از دادگاه های ایران را اجرا و یا در مورد اجرای احکام معامله متقابل کند.
•  مفاد حکم در مغایرت با قوانین مربوط به نظم عمومی و اخلاق حسنه نباشد.
•  اجرای حکم در مخالفت با قوانین مخصوص و عهود بین الملل نباشد.
•  حکم در کشور صادرشده، قطعی و لازم الاجرا باشد و به دلایل قانونی اعتبارش را از دست نداده باشد.
•  دادگاه های ایران، حکمی مخالف حکم و رای دادگاه خارجی اعلام نکرده باشند.
• رسیدگی به موضوع دعوی مطابق قوانین ایران، مختص دادگاه های ایران نباشد.

حضور وکیل در اجرای رای داوری

وکیل فردی است آگاه و متخصص در زمینه ی کاری خود، و کسی است که هر یک از طرفین دعوی می توانند او را به عنوان نماینده قانونی خود برای حضور در جلسات دادگاه و دادرسی معرفی نماید، حال اگر فردی در اجرای رای داوری اعتراضی داشته باشد می تواند از وکلای اجرای رای داوری دادسان استفاده نماید. چرا که کارشناسان حقوقی این سامانه به صورت تمام وقت آماده پاسخگویی به سوالات و ابهامات کاربران خود می باشند و در صورت نیاز داشتن هر یک از کاربران به وکیل، وکلایی را به آن ها معرفی می کنند که در حوزه مشکل کاربر متخصص باشد.

چگونه کار خود را به بهترین وکیل اجرای رای داوری بسپاریم؟

بهترین وکلا برای شما کسانی هستند که تخصص در اجرای رای داوری را دارند.

برای انتخاب بهترین وکیل برای شما، دادسان شرایطی از جمله

• رزومه و قیمت پیشنهادی از چند وکیل
• هزینه مشاوره اولیه
• پیشنهاد متنی از چند وکیل متخصص کار خود
• امتیاز سایر کاربران به وکلا

را در نظر گرفته است و کافی است درخواست خود را ثبت فرموده تا موارد فوق را از چند وکیل دریافت بفرمائید.

هزینه ی اخذ وکیل برای اجرای رای داوری چگونه است؟

هزینه ی اخذ وکیل برای اجرای رای داوری معمولا درصدی از مبلغ مورد مطالبه می باشد.

هزینه مشاوره از وکیل متخصص اجرای رای داوری در بازه قیمتی زیر قرار دارد.

20 هزار تومان 200 هزار تومان