خوانده غایب این حق را دارد که نسبت به حکم غیابی که دادگاه صالح برای او صادر کرده است، اعتراض کند که میتواند موجب تغییر حکم صادره گردد،به این اعتراض واخواهی در مرحله اجرای حکم الحاق میگردد. واژه ی واخواهی به معنای اعتراض میباشد. با درخواست واخواهی در مرحله اجرای حکم، دعوی مربوطه به مجددا در دادگاهی که پرونده در آن بررسی شد اقامه میگردد تا صورت تغییر نظر دادگاه حکم فسخ گردد و اگر نظر دادگاه ثابت ماند، حکم نیز استوار است. در صورت تغییر نظر دادگاه صالح، اجرای حکم متوقف می گردد. در مواقعی که از خوانده به ناحق شکایت شده باشد، خوانده به هر نحوی شرایط حضور در جلسات دادرسی را نداشته است یا رأی صادره از دادگاه به وی ابلاغ واقعی نشده باشد، واخواهی در مرحله اجرای حکم می تواند مانع از ضرر و زیان بیشتر برای واخواه (خوانده که اقدام به واخواهی کرده است) گردد و به عبارتی دادخواست واخواهی در جهت حفظ منافع شخص خوانده می باشد.

اصول واخواهی

واخواهی به طور کلی مسیری برای اعتراض به حکمی است که برای خوانده غایب از جلسات دادرسی صادر شده گردیده، در این راستا همان دادگاه صادر کننده حکم دوباره دعوی را بررسی میکند. از این رو واخواهی در مرحله اجرای حکم طریقه ای عدولی محسوب میگردد زیرا این امکان وجود دارد که درجریان تجدید حکم از نظر بدوی خود عدول کند. لزوم واخواهی در جهت حفظ حق دفاع برای خوانده غایب از جلسات دادگاه است. البته غیبت خوانده در شرایط تعیین شده ای برای دادگاه قابل قبول است و درخارج از این شرایط حق واخواهی برای خوانده سلب میگردد که در ادامه مباحث مفصلا به آن میپردازیم. امکان واخواهی در مرحله اجرای حکم ایجاد گردید که غیبت بدون سوء نیت خوانده سبب نشود که دعوی خواهان معتبر تلقی گردد و دادگاه صالح بر مبنی آن حکم ناعادلانه ای صادر کند. اصل دیگری که برای واخواهی صادق است، یکسان بودن شرایط طرفین دعوا در دادگاه ثانویه نسبت به دادگاه بدوی است. یکسانی شرایط در مورد دادگاه صالح و شرایط خواهان و خوانده صدق می کند. بدین صورت که خواهان همان جایگاه قبلی را داراست و خوانده هم که سمت معترض را دارد نیز جایگاه سابقش را دارد لذا خواهان نیازی به دفاع از خود در دادگاه ثانویه ندارد. در ذات واخواهی در مرحله اجرای حکم، اصل تناظر وجود دارد که قانون خود را موظف به رعایت آن میداند.

در چه شرایطی حکم غیابی صادر می گردد؟

بطور کلی حکم دادگاه برای خواهان دعوی همیشه حضوری ابلاغ میشود و حکم غیابی مختص خوانده می باشد، از این رو واخواهی برای اعتراض به رأی دادگاه در اختیار خوانده قرار داده شده است. موارد صدور حکم غیابی به شرح ذیل می باشد:

• خوانده یا وکیل او یا فردی به نمایندگی اش، درکلیه جلسات دادگاه غایب بوده باشند.
• هیچ دفاعیه ای از نوع کتبی از طرف خوانده، وکیل یا نماینده اش به دادگاه ارائه نشده باشد.
• ابلاغ واقعی اخطاریه صورت نگرفته باشد (ابلاغ واقعی به معنای تحویل اوراق دعوی به خود مخاطب می باشد).

حکم در صورتی غیابی محسوب می گردد که مفاد آن جزئا یا کلا علیه خوانده باشد. ملاک صدور حکم غیابی حضور یا عدم حضور خوانده است؛ نه خواهان. ضمنا غیابی بودن از صفات مربوط به حکم می باشد و چیزی به نام قرار غیابی وجود ندارد.

مهلت واخواهی از حکم غیابی

این مهلت از زمان ابلاغ واقعی یا قانونی (ابلاغ قانونی به معنای تحویل اوراق دعوی به بستگان شخص مخاطب یا نصب در نشانی او می باشد) محاسبه می گردد. مهلت مذکور از زمان ابلاغ بیست روز می باشد. این زمان در خصوص افراد مقیم ایران صدق می کند و مهلت مقرر برای اشخاص مقیم خارج از کشور دو ماه از زمان ابلاغ واقعی یا قانونی می باشد. درصورتی که خوانده بعد از مهلت تعیین شده دادخواست واخواهی را ارائه دهد، دادگاه دادخواست واخواهی ارائه شده را رد می نماید، اما در مواقعی که خوانده به سبب عذر موجه دیر کرد داشته باشد، مجاز است بعد از مهلت مقرر دادخواست واخواهی را تقدیم کند. قانون برای غیبت خوانده و عدم ارائه درخواست واخواهی از جانب او معاذیری زیر را پیش بینی کرده است:

• حوادث و بلایای طبیعی و غیرقابل پیش بینی مانند زلزله، سیل و...
• وجود گواهی پزشک و شهادت گواهان بر این مبنی که توانایی حرکت یا حضور خوانده در دادگاه برایش میسر نبود.
• حبس بودن یا توقیف خوانده با این کیفیت که توانایی ارائه درخواست واخواهی در مهلت مقرر را نداشت.
• فوت یکی از بستگان درجه یک اعم از والدین، همسر و فرزند

بعد از ارائه داخواست واخواهی، دادگاه ابتدا ادعای مطروحه را بررسی می نماید و در صورت تایید آن، قرار قبولی دادخواست واخواهی صادر می گردد و اجرای حکم متوقف میشود. در مواقعی که بعد از طرح واخواهی از اجرای حکم، حکم ثانویه به نفع خوانده صادر گردد، خواهان پرونده مورد نظر موظف به جبران خسارات خوانده ناشی از اجرای حکم غیابی است. برای مطالبه ی خسارت مذکورنیاز به اقامه ی دعوی می باشد. برای اثبات تقصیر می توان از حکم صادره از مرحله ی واخواهی استفاده نمود.

مراحل اجرای حکم غیابی

بعد از پایان مهلت مقرر برای اعتراض و عدم شکایت خوانده در خصوص حکم غیابی، با درخواست خواهان رأی صادر و اجرای اقدامات صورت می پذیرد. لازم به ذکر است برای اجرای حکم غیابی نیاز به معرفی ضامن معتبر از سوی خواهان یا اخذ تامین از خواهان می باشد. در دو مورد خاص نیازی به معرفی ضامن یا اخذ تامین نمی باشد:

• خوانده بعد از ابلاغ واقعی دادنامه یا اجراییه اعتراضی نکند و در مهلت مقرر از تاریخ ابلاغ، اقدام به ارائه دادخواست واخواهی نکند.
• حکم غیابی صادره در خصوص دعاوی غیر مالی ذاتی مثل: نسب، حجر، وقف، طلاق باشد.

تامین فوق الذکر تا زمان احراز اطلاع خوانده از مفاد حکم غیابی صادره و عدم شکایت او نسبت به حکم در زمان مقرر، نگهداری میشود.

فرد واخواه (شخص خوانده در دعوی اصلی) چه حقوقی دارد؟

• معترض شدن به اصالت و اعتبار اسناد
• معترض شدن به بهای خواسته شده
• معترض شدن به بقیه ادله ها
• امکان جلب شخص ثالث
• معترض شدن به عدم صلاحیت دادرس مربوطه یا دادگاهی که به آن رجوع شده

ان طرح دعاوی ورود ثالث و جلب ثالث در مرحله واخواهی

برای تقاضای جلب شخص ثالث در مرحله ی واخواهی، دادخواست جلب شخص ثالث توسط واخواه به دفتر دادگاه ارائه می گردد. برای واخوانده (خواهان در دعوی اصلی) بدین صورت عمل می گردد که در اولین جلسه واخواهی جهات و دلایل واخوانده اظهار میشود و وی باید طی سه روز دادخواست جلب شخص ثالث را ارائه نماید.

رسیدگی به دادخواست واخواهی

دادخواست واخواهی در دادگاه صادر کننده حکم غیابی رسیدگی می گردد. واخواهی با شرایط تسلیم دادخواست واخواهی به دادگاه و پرداخت هزینه دادرسی، قابل قبول و منجر به بررسی می گردد. بعد از تایید دادخواست واخواهی نیز همان دادگاه واخوانده را احضار و جلسه واخواهی را برگزار می نماید. دستور توقف از اجرای حکم غیابی هم ازاین دادگاه در جهت حفظ منافع واخواه، صادر می گردد.

آیا برای ارائه دادخواست واخواهی در مرحله اجرای حکم نیاز به مشاوره حقوقی یا استخدام وکیل می باشد؟

همانطور که برایتان روشن شده است واخواهی و شرایط و جوانب ارائه دادخواست آن، دارای پیچیدگی ها و مسیرهای دادرسی متعدد می باشد. لذا اگر قصد واخواهی دارید یا دادخواست واخواهی شما در دست بررسی است، شما نیاز به اطلاع از تمامی شرایط و اثرات واخواهی و جوانب حکم غیابی دارید که در این خصوص مشاوره حقوقی برایتان مفید واقع میشود، در غیر این صورت شما باید یک وکیل متخصص در زمینه دادخواست واخواهی استخدام کنید تا در مسیر دادرسی ضمن رسیدن تمام و کمال به خواسته های خود، حقی از شما ضایع نگردد.

چگونه کار خود را به بهترین وکیل واخواهی در مرحله اجرای حکم بسپاریم؟

بهترین وکلا برای شما کسانی هستند که تخصص در واخواهی در مرحله اجرای حکم دارند. برای انتخاب بهترین وکیل برای شما، دادسان شرایطی از جمله

• رزومه و قیمت پیشنهادی از چند وکیل
• پیشنهاد متنی از چند وکیل متخصص کار خود
• هزینه مشاوره اولیه
• امتیاز سایر کاربران به وکلا

را در نظر گرفته است و کافی است درخواست خود را ثبت فرموده تا موارد فوق را از چند وکیل دریافت بفرمائید.

هزینه ی اخذ وکیل برای واخواهی در مرحله اجرای حکم چگونه است؟

هزینه ی اخذ وکیل برای واخواهی در مرحله اجرای حکم معمولا درصدی از مبلغ مورد مطالبه می باشد.

هزینه مشاوره از وکیل متخصص واخواهی در مرحله اجرای حکم در بازه قیمتی زیر قرار دارد.