تعریف فرجام خواهی
از نظر قانونی رسیدگی فرجامی عبارت است از تشخیص انطباق یا عدم انطباق آرا مورد درخواست فرجامی با موازین شرعی و مقررات قانونی. فرجام یک طریقه شکایتی فوق العاده است؛ بنابراین منحصرا در موارد خاصی اعمال می گردد که قانون تعیین نموده باشد. فرجام، در واقع مرحله ی سوم رسیدگی به دعوا محسوب نمی شود و به عبارتی یک مرحله از دادرسی نیست، بلکه یک مرحله ی نظارتی به شمار می رود که دیوان عالی کشور احکام صادره از محاکم تالی را مورد بازبینی قرار می دهد.
چه مواردی قابل فرجام خواهی می باشد؟
طبق ماده 368 قانون آیین دادرسی مدنی آرایی که از دادگاه تجدید نظر صادر می شود، در موارد زیر قابل فرجام خواهی در دیوان عالی کشور است:
- احکام صادره در خصوص اصل نکاح و فسخ آن، طلاق، حجر و وقف
- قرارهای ابطال دادخواست و هم چنین رد دادخواست به این شرط که اولا از سوی دادگاه تجدید نظر صادر شده باشد و ثانیا اصل حم راجع به آن ها نیز قابل فرجام باشد.
- قرار سقوط دعوا و قرار عدم اهلیت به این شرط که اصل حکم راجع به آن ها نیز قابل فرجام باشد.
تفاوت فرجام خواهی با تجدید نظر در امور حقوقی
فرجام خواهی و تجدید نظر خواهی دو تفاوت با یکدیگر دارند:
- مرجع صالح برای رسیدگی به فرجام خواهی، دیوان عالی کشور می باشد. دیوان عالی کشور پس از بررسی پرونده می تواند رای صادره را تایید یا نقض کند. این درحالی است که مرجع صالح برای رسیدگی به تجدید نظر خواهی، دادگاه تجدید نظر است.
- فرجام خواهی از طرق فوق العاده ی اعتراض به آرا قضایی و تجدید نظر خواهی از طرق عادی اعتراض به این آرا می باشد.
چه احکامی قابلیت فرجام خواهی را نخواهد داشت؟
- احکام مستند به اقرار قاطع دعوا در دادگاه.
- احکام مستند به رای یک یا چند نفر کارشناس که طرفین به صورت کتبی آن را قاطع دعوا قرار داده باشد.
- احکام مستند به سوگند که قاطع دعوا باشد.
- احکامی که طرفین حق فرجام خواهی را از خود سلب نموده باشند.
- احکامی که ضمن یا بعد از رسیدگی به دعاوی اصل راجع به متفرعات آن صادر می شود.
- احکامی که به موجب قوانین خاص غیر قابل فرجام است.
فرجام خواهی کیفری چیست؟
فرجام خواهی در موضوعات کیفری دارای ماهیت و جایگاه متفاوتی می باشد. فرجام خواهی از آرا کیفری نیز در دیوان عالی کشور صورت می گیرد اما تفاوت فرجام خواهی از آرا کیفری با فرجام خواهی از آرا حقوقی در این است که در موضوعات کیفری مرجع رسیدگی به اعتراض به برخی از موضوعات، دادگاه تجدید نظر بوده و مرجع رسیدگی به اعتراض به برخی دیگر از موضوعات، دیوان عالی کشور می باشد.
کدام یک از آرا کیفری قابل فرجام خواهی می باشند؟
مطابق ماده ی 428 قانون آیین دادرسی کیفری آرا ذیل قابل فرجام خواهی در دیوان عالی کشور می باشد:
- آرا صادره درباره جرایمی که مجازات قانونی آن ها سلب حیات، قطع عضو، حبس ابد و یا تعزیر درجه ی سه و بالاتر است.
- آرا صادره در خصوص جنایات عمدی علیه تمامیت جسمانی که میزان دیه آن ها نصف دیه ی کامل یا بیش از آن است.
- آرا صادره درباره جرایم مطبوعاتی و سیاسی قابل فرجام خواهی
در مواردی که طرفین دعوای کیفری با توافق کتبی حق فرجام خواهی یا تجدید نظرخواهی را از خود سلب و ساقط نمایند، حکم دادگاه قابل فرجام خواهی نیست، مگر اینکه دلیل فرجام خواهی در امور کیفری اعتراض به صلاحیت دادگاه یا قاضی صادر کننده رای باشد.
دلایل درخواست فرجام خواهی در امور کیفری
- ادعای رعایت نکردن قانون مربوط به تقصیر متهم و رعایت نکردن مجازات قانونی متهم.
- ادعای رعایت نکردن اصول اولیه دادرسی عادلانه، اگر به درجه ای از اهمیت باشد که موجب تضییع حقی شده باشد.
- ادعای عدم انطباق مستندات موجود در پرونده با رای دادگاه
- ادعای نداشتن صلاحیت ذاتی دادگاه و یا صلاحیت محلی در صورتی که در خلال رسیدگی به دادگاه اعلام شده باشد.
ترتیب رسیدگی به درخواست فرجام خواهی در امور کیفری
پس از ثبت پرونده در دیوان عالی کشور، ارجاع پرونده توسط رییس دیوان عالی کشور و یا از معاونین وی انجام می شود. با تعیین عضوی از اعضا شعبه به عنوان عضو ممیز، رسیدگی به فرجام خواهی بدون حضور طرفین دعوا به نوبت انجام می شود، مگر اینکه بر اساس تصمیم شعبه، حضور افراد و طرفین پرونده و یا رسیدگی خارج از نوبت ضروری داشته باشد. شعبه دیوان عالی کشور یکی از تصمیمات زیر را پس از رسیدگی به فرجام خواهی اتخاذ می کند.
اشخاصی که حق فرجام خواهی در امور کیفری دارند
- شخص محکوم، وکیل محکوم، نماینده قانونی محکوم.
- شاکی، مدعی خصوصی، وکیل شاکی، یا نماینده قانونی وی.
- دادستان از رای برائت متهم، عدم انطباق رای با قانون و یا مناسب نبودن مجازات.
مدارک لازم جهت فرجام خواهی در امور کیفری
- رای دادگاه بدوی که مورد اعتراض فرجامی است.
- تهیه لایحه فرجام خواهی با ذکر دلایل و مستندات
- مدرک ثابت کننده سمت متقاضی فرجام خواهی
- وکالتنامه وکیل در صورتی که درخواست فرجام خواهی از سوی وکیل تقدیم می شود.
مهلت فرجام خواهی کیفری
در قانون آیین دادرسی مدنی، مهلت فرجام خواهی مورد پیش بینی قرار گرفته است. بر اساس ماده 397 این قانون، مهلت درخواست فرجام خواهی برای اشخاص ساکن ایران بیست روز و برای اشخاص مقیم خارج دو ماه می باشد.
بر اساس ماده 398 قانون آیین دادرسی مدنی، ابتدای مهلت فرجام خواهی به قرار زیر است:
- برای احکام و قرارهای قابل فرجام خواهی از دادگاه تجدید نظر استان، از روز ابلاغ تعیین می شود.
- برای احکام و قرارهای قابل تجدید نظر دادگاه بدوی که نسبت به آن تجدید نظر خواهی نشده، از تاریخ انقضای مهلت تجدید نظر تعیین می شود.
نقش وکیل متخصص در فرجام خواهی امور کیفری چیست؟
با توجه به اهمیت موضوع فرجام خواهی در امور کیفری و پیچیدگی های این موضوع، پیشنهاد می شود جهت پیگیری و پیشبرد مشکل خود با وکلای متخصص و مجرب در این حوزه مشورت نموده و از همراهی آن ها بهرمند گردید. شما می توانید به همین الان به سایت دادسان مراجعه کرده و از وکلای با تجربه مشورت گرفته و در صورت لازم مراجعه حظوری داشته باشید.
چگونه کار خود را به بهترین وکیل فرجام خواهی امور کیفری بسپاریم؟
بهترین وکلا برای شما کسانی هستند که تخصص در فرجام خواهی امور کیفری دارند. برای انتخاب بهترین وکیل برای شما، دادسان شرایطی از جمله
- رزومه و قیمت پیشنهادی از چند وکیل
- پیشنهاد متنی از چند وکیل متخصص کار خود
- هزینه مشاوره اولیه
- امتیاز سایر کاربران به وکلا
را در نظر گرفته است و کافی است درخواست خود را ثبت فرموده تا موارد فوق را از چند وکیل دریافت بفرمائید.
هزینه ی اخذ وکیل فرجام خواهی امور کیفری چگونه است؟
هزینه ی اخذ وکیل برای فرجام خواهی امور کیفری معمولا درصدی از مبلغ مورد مطالبه می باشد.
هزینه مشاوره از وکیل متخصص فرجام خواهی امور کیفری در بازه قیمتی زیر قرار دارد.
50 هزار تومان 500 هزار تومان