بر اساس اصل 44 قانون اساسی:« نظام اقتصادی جمهوری اسلامی ایران بر پایه سه بخش دولتی، تعاونی و خصوصی با برنامه‌ریزی منظم و صحیح استوار است و بخش دولتی شامل کلیه صنایع بزرگ، صنایع مادر، بازرگانی خارجی، معادن بزرگ، بانکداری، بیمه، تامین نیرو، سدها و شبکه‌های بزرگ آبرسانی، رادیو و تلویزیون، پست و تلگراف و تلفن، هواپیمایی، کشتیرانی، راه و راه‌آهن و مانند این ها را شامل می‌شود که به صورت مالکیت عمومی و در اختیار دولت است. بخش تعاونی نیز شامل شرکت‌ها و موسسات تعاونی تولید و توزیع است که در شهر و روستا بر طبق ضوابط اسلامی تشکیل می‌شود و بخش خصوصی هم شامل آن قسمت از کشاورزی، دامداری، صنعت، تجارت و خدمات می‌شود که مکمل فعالیت‌های اقتصادی دولتی و تعاونی است.»

ابطال یعنی چه؟

در حقوق، ابطال سند مالکیت یعنی سند صادره از پایه و اساس باطل است، به این صورت که سند هیچ وقت نبوده است. به عبارت دیگر به معنای صفر است. ادامه ندادن یک قرارداد به روش های مختلف امکان پذیر است که رایج ترین آن ابطال یا فسخ است.

فسخ

به موجب یکی از خیارات موجود در قرارداد و یا به خاطر شرطی که در قرارداد گنجانده شده است، ممکن است. یعنی قرارداد حاضر از ابتدا شرایط صحت معامله را داشته اما به علت مسائل پیش آمده در مدت زمان قرارداد، قابل ادامه دادن نیست.

ابطال

ابطال سند مالکیت زمانی اتفاق میوفتد که ثابت شود قرارداد حاضر یکی از شرایط صحت معامله را از همان اول نداشته است. در صورت ابطال سند مالکیت، قرارداد از همان ابتدا موجودیت خودش را از دست می دهد، مانند اینکه قراردادی وجود نداشته است.

مالکیت چیست؟

مالکیت رابطه ای است اعتباری بین یک شخص (حقیقی یا حقوقی) با اموال مادی او می باشد. این مالک می تواند هرگونه دخل و تصرف معقول در مال خود را داشته باشد.

انواع مالکیت

همانطور که هر فردی بر تمام اعضای بدن خود مالکیت دارد و می تواند به هر جا و مکانی که مایل باشد برود. و هر سخن معقول و سنجیده ای را بر زبان بیاورد، کسی که نسبت به مال یا هر چیزی دیگری مالکیت داشته باشد می تواند نسبت به آن ادعای مالکیت کند. طبق این تعریف انواع مالکیت عبارت اند از:

مالکیت خصوصی

مالکیت فردی

مالکیت فردی، مالکیتی است که درآن صاحب و مالک مال یک نفر می باشد.

مالکیت گروهی

مالکیت گروهی، مالکیتی است که در آن مال به صورت مشترک بین افراد و یا جمع معینی باشد.(فعالیت گروهی از افراد در انجام یک فعالیت صنعتی یا کشاورزی)

مالکیت مفروز

وقتی یک نفر مالک تمام جزئیات یک شی (زمین یا خانه و...) باشد، مالکیت آن را مفروز می گویند.

مالکیت مشاع

این نوع مالکیت در مقابل مالکیت مفروز تعریف می شود. چرا که در این مالکیت چندین نفر نسبت به یک مال مالکیت دارند و هرکدام در آن مال یک بخش یا سهمی دارند. مال به صورت مشترک یا مشاع در اختیار مالکین قرار می گیرد.

مالکیت عمومی

این نوع مالکیت مربوط به یک شخص یا فردی نمی باشد بلکه مالکیت نسبت به عموم مردم می باشد. بدین منظور که یکسری ثروت و اموال عمومی وجود دارد که متعلق به عموم مردم می باشد. شکل های مختلف مالکیت عمومی مانند:

• مالکیت امام یا دولت اسلامی
• مالکیت عموم مردم
• مالکیت عناوین عامه دیگر (مانند مالکیت فقرا نسبت به زکات)

مالکیت زمانی

مفهوم مالكيت زماني به اين معناست كه عده‌اي از مالكان به صورت مشترك مكاني را خريداري كرده و سپس هر يك از آنها طی مدت زمان خاصي از آن استفاده مي‌كند. ايده مالكيت زماني نخستين بار در سال‌هاي 1960 در كشورهاي اروپايي مطرح شد، اين طرح سبب شد تا املاك مشخصي كه اكثراً مكان‌هاي تفريحي و سياحتي بوده، از طريق برنامه‌هاي مالكيت زماني در اختيار افراد قرار بگيرد. در اين نوع از توافقنامه، گروهي از مردم به صورت مشترك يك تفريحگاه را خريده و براي استفاده مشترك نگهداري مي‌كردند.

سند چیست؟

اسناد جمع سند است و به اوراقی گفته می شود که ارزش مالی یا حقوقی داشته باشند، که در جهات اثبات امری (سند مالکیت نسبت به چیزی یا مالی) می توان به این اوراق مراجعه کرد. طبق این تعریف انواع اسناد به طور خلاصه عبارت اند از:

سند رسمی

سند رسمی جزو اسنادی حساب می شود که در دفاتر ثبت اسناد رسمی یا ثبت اسناد املاک به ثبت می رسند.

سند عادی

اسناد عادی اسنادی هستند که در مکان های غیر رسمی به ثبت می رسند.

سند تجاری

این نوع سند همانطور که در قانون تجارت آمده است شامل اوراق بهادار و اسناد مالی مثل چک و سفته و برات.

سند قولنامه ای

سند قولنامه ای سندی است که باید توسط فردی سرشناس و معتبر بین طرفین معامله به ثبت برسد.

سند تک برگ

بسیاری از املاک و ویلا ها شامل این اسناد می باشند که تعیین اعتبار آن ها توسط مشاور املاک می باشد

سند شخصی

شامل اسنادی می باشند که تفکیک شده اند، و به نام یک شخص زده می شوند.

سند وکالتی

سند وکالتی یعنی شخصی که وکالت فروش یا خرید یک ملک یا اموالی را گرفته باشد.

تفاوت سند مالکیت با سند رسمی

• تشریفات صدور و تنظیم این دو نوع سند متفاوت است.
• سند مالکیت در اداره ثبت صادر می شود ولی سند نقل و انتقال در دفاتر اسناد رسمی ثبت می شود
• سند مالکیت منعکس کننده مندرجات دفتر املاک است. ولی سند رسمی انجام معامله منعکس کننده آخرین نقل و انتقال انجام شده نسبت به ملک ثبت شده می باشد.
• سند مالکیت اماره قطعی و قانونی بر مالکیت اشخاص نسبت به املاک می باشد و لیکن سبب تملک نمی باشد ولی سند انتقال رسمی تنظیمی در دفتر خانه هم اماره قطعی و قانونی بر مالکیت اشخاص و هم سبب تملک و انتقال مالکیت می باشد.

موارد ابطال سند مالکیت

از مواردی که باعث می شود شخص حقیقی یا حقوقی نسبت به سند مالکیت، خواهان ابطال سند مالکیت باشد عبارت اند از:

• ثبت ملک بدون رعایت مقررات قانونی
• وجود اسناد معارض
• صدور سند مالکیت به طرز اشتباهی
• ثبت اراضی اموات
• ثبت اموال عمومی و اوقاف

مراجع مربوطه برای طرح دعوی ابطال سند مالکیت

طرح دعوی ابطال سند مالکیت از دو طریق امکان پذیر است:

ابطال سند مالکیت از طریق دادگاه

طرح دعوی ابطال سند مالکیت از طریق دادگاه شامل موارد زیر می باشد:

• در صورتی که ملکی خلاف قانون ثبت شده باشد
• هرگاه در اسناد مالکیت تعارض وجود داشته باشد.
• هرگاه سندی باشد که مخل حقوق دیگران شود.
• در صورتی که اشتباه در عمل تفکیکی وجود داشته باشد.

ابطال سند مالکیت از طریق مراجع قانونی

• در صورتی که سازمان ثبت اسناد و املاک طبق نظر مراجع قانونی اقدام به ابطال سند مالکیت نماید. به عنوان مثال برای حفظ اراضی جنگل و مراتع، سازمان ثبت و اسناد اقدام به ابطال سند مالکیت بدون توجه به حکم دادگاه می نماید.
• وقتی که در مالکیت تعارض وجود داشته باشد. یعنی شخصی در سند مالکیت خودش یک نفر به عنوان معترض وجود داشته باشد. بنابراین اگر شخص معترض در زمان مهلت داده شده توسط دادگاه مراجعه نکند اداره ثبت و اسناد رسمی اقدام به ابطال سند مالکیت می نماید.

ابطال سند مالکیت عادی و سند رسمی

همانطور که گفته شد، سند به چیزی گفته می شود که به صورت مکتوب نوشته شود. وقتی این نوشته دارای تاریخ و امضا باشد اعتبار آن به عنوان سند بالاتر می رود. بنابراین برای ابطال سند مالکیت عادی و رسمی ذکر این نکته لازم و ضروری است که برخلاف تصور بیشتر افراد نوشته ای که فاقد امضا و تاریخ باشد به هیچ عنوان به عنوان سند حساب نمی گردد. حتی اگر این نوشته یک دست خط شخصی باشد.

نحوه اجرای تقاضای ابطال سند مالکیت عادی و رسمی با هم تفاوت دارند: به این صورت که در ابطال سند مالکیت عادی هنگام به وجود آمدن اختلاف و استنکاف، فرد متعهد سند مستلزم مراجعه به مراجع قضایی و اخذ حکم قضایی است. در حالی که در برخی از اسناد رسمی همچون اسناد لازم الاجرا مستقیما با صدور اجرائیه در اداره ثبت نسبت به ابطال سند مالکیت می توان اقدام کرد.

تفاوت در گرفتن صحت و اصالت اسناد رسمی و عادی: از دیگر تفاوت های مهم ابطال سند مالکیت عادی و رسمی تفاوت در اصالت و صحت یک سند است. چرا که در مراجع قضایی می توان نسبت به سند عادی اظهار انکار و یا تردید و یا جعل بودن اسناد نمود. در حالیکه در اسناد رسمی فقط می توان نسبت به جعل بودن اسناد ادعای داشت.

گاه ممکن است که سندی اعم از عادی و یا رسمی، اعم از مالی یا غیر مالی بودن آن به لحاظ شکی و یا ماهیتی به غلط صادر گردیده و محلی از اعراب ندارد و یا آنکه تعهداتی که برای شخص یا اشخاص ایجاد گردیده است، بلاوجه و بی اعتبار بوده است. لذا شرط از بین بردن آن ابطال سند مالکیت منشا، صدور اسناد می باشد.

شرایط ابطال سند مالکیت

بر اساس ماده ۲۴ قانون ثبت پس از انقضای مدت اعتراض دعوی (ابطال سند مالکیت)، اینكه در ضمن جریان ثبت تضیع حقی از كسی شده پذیرفته نخواهد شد. و بر اساس ماده ۲۲ همان قانون نیز همین كه ملكی مطابق قانون در دفتر املاك به ثبت رسید دولت فقط كسی را كه ملك به اسم او ثبت شده و یا كسی كه ملك مزبور به او منتقل گریده و این انتقال نیز در دفتر املاك به ثبت رسیده یا اینكه ملك مزبور از مالك رسمی به او ارث رسیده باشد مالك خواهد شناخت.

نقش وکیل متخصص در ابطال سند مالکیت چیست؟

همانطور که در مطالب بالا گفته شد، سند مالکیت فقط شامل ملک و املاک نمی باشد. بلکه این مالکیت می تواند نسبت به ملک و املاک بزرگ یا خودرو یا گوشی همراه و یا هر چیز مادی دیگری باشد، که طبق این اسناد افراد می توانند ادعای مالکیت کنند. اما اسناد مالکیت می تواند عادی و یا رسمی باشند که امکان جعل آن ها وجود دارد. بنابراین برای ابطال سند مالکیت، شخص معترض باید مالکیت خود را نسبت به مال ثابت نماید تا بتواند اقدامی برای ابطال سند مالکیت انجام دهد. لذا مراجعه به یک وکیل که تخصصش در ابطال سند مالکیت می باشد، می تواند کمک شایانی به شخص معترض نماید و این اطمینان را به فرد معترض بدهد که به تمام حق و حقوق خود می رسد.

چگونه کار خود را به بهترین وکیل ابطال سند مالکیت بسپاریم؟

بهترین وکلا برای شما کسانی هستند که تخصص در ابطال سند مالکیت دارند.

برای انتخاب بهترین وکیل برای شما، دادسان شرایطی از جمله

• رزومه و قیمت پیشنهادی از چند وکیل
• پیشنهاد متنی از چند وکیل متخصص کار خود
• هزینه مشاوره اولیه
• امتیاز سایر کاربران به وکلا

را در نظر گرفته است و کافی است درخواست خود را ثبت فرموده تا موارد فوق را از چند وکیل دریافت بفرمائید.

هزینه ی اخذ وکیل برای ابطال سند مالکیت چگونه محاسبه می شود؟

هزینه اخذ وکیل برای ابطال سند مالکیت معمولا درصدی از مبلغ مورد مطالبه می باشد.

هزینه مشاوره از وکیل متخصص ابطال سند مالکیت در بازه قیمتی زیر قرار دارد.

50 هزار تومان تا 500 هزار تومان