انحصار وراثت و گواهی انحصار وراثت

مشخص کردن اموال کسی که فوت شده است، یکی از کارهایی محسوب می شود که بعد از فوت یک نفر باید صورت بگیرد. طبق قانون، مشخص نمودن تکلیف وارثان فرد فوت شده و سهم هر یک از آنها در اموال باقی مانده را اصطلاحا «انحصار وراثت» می گویند.

گواهی انحصار وراثت یک مدرک قانونی است که به موجب آن تعداد ورثه فرد فوت شده و میزان سهم الارث هر یک مشخص می شود. برای درخواست این گواهی از شورای حل اختلاف، هر یک از ورثه و یا هر فردی که در مال متوفی سهمی دارد، می تواند اقدام کند.

اگر در زمانی که فردی فوت می کند، همسر او باردار باشد، نمی توان گواهی انحصار وراثت گرفت.

لزوم داشتن گواهی انحصار وراثت

برای انجام دادن تمامی امور حقوقی، امور بانکی و امور ثبتی و … گواهی انحصار وراثت الزامی است. در صورت عدم اقدام به دریافت گواهی، امکان تقسیم و یا انتقال اموال متوفی و انجام اموری که مربوط به ادارات دولتی و بانک ها است، وجود نخواهد داشت.

وارث کیست؟

به کسانی که اموال فرد فوت شده به آن ها تعلق گیرد، وارث متوفی گویند.

وارث فرد فوت شده طبق قانون مدنی به سه دسته تقسیم می شوند:

دسته اول 

همسر، پدر و مادر، فرزندان و یا نوه‌ها

دسته دوم

پدربزرگ و مادربزرگ، خواهر و برادر و یا فرزندان آن ها

دسته سوم

عمه، عمو، دایی، خاله متوفقی

اگر در هر دسته، حتی یک نفر از ورثه در حال حیات باشد، سبب می شود هیچ ارثی به دیگر دسته ها تعلق نگیرد.

محرومیت از ارث

تحت برخی شرایط ممکن است ورثه از ارث محروم شوند. در ادامه به این موارد اشاره خواهیم کرد:

محرومیت از ارث به حکم قانون و شرع 

• کفر
•  قتل
•  برده بودن
•  لعان
•  زنا

محرومیت از ارث از طریق وصیت متوفی

امکان دارد متوفی در وصیت خود تعیین نماید که بعضی از وراث از ارث محروم شوند و یا کل اموال را برای یکی از وراث وصیت نماید. ولی باید در نظر داشت که طبق مقررات قانونی، متوفی تا میزان یک سوم از اموالش را می تواند وصیت کند. در نتیجه زمانی که فرد وصیتی می کند که شخصی را از ارث محروم کرده است، فقط تا میزان ثلث اموالش این وصیت مورد قبول خواهد بود.

شخص مرده از کسی ارث نمی برد

فرزندی که زودتر از والدین‌ اش فوت کند، مطابق قانون، ورثه آن فرزند از جد پدری خود ارث نمی‌ برند. 

ارث زن از شوهر

اگر مردی فوت کند و از زنش فرزند و نوه ای نداشته باشد، یک چهارم اموال به زن تعلق می گیرد. ولی اگر زن و مرد صاحب فرزندی باشند، زن یک هشتم از اموال منقول و غیر منقول را به ارث می برد.

اگر مردی چندین زن داشته باشد، میزان ارث هریک چگونه است؟

از آنجا که زن یک هشتم از اموال همسرش را به ارث می برد، یک هشتم از کل اموال بین چندین زن به طور مساوی تقسیم خواهد شد.

چه کسانی حق اعتراض به گواهی انحصار وراثت دارند؟

اعتراض به گواهی انحصار وراثت فقط برای وراث، ذی نفعان و دادستان عمومی محل اقامت متوفی امکان پذیر می باشد.

دادستان عمومی

یکی از اشخاصی که می تواند به گواهی انحصار وراثت فرد فوت شده اعتراض نماید، دادستان عمومی محل اقامت متوفی می باشد. برای مثال ممکن است دادستان عمومی با شناختی که از فرد فوت شده دارد، بداند که متوفی هیچ ورثه ای نداشته است. در این صورت چنانچه شخصی نسبت به صدور گواهی انحصار وراثت اقدام نماید، دادستان می تواند اعتراض نموده و روند رسیدگی را متوقف نماید.

وراث و ذی نفعان

• شخصی که نام او به عنوان ورثه در گواهی نیامده باشد.
• شخصی که نام او در گواهی به عنوان وارث آمده است ولی نسبت به میزان سهم الارث خود اعتراض داشته باشد.
• شخصی که ادعا می کند با فرد فوت شده نسبت دارد و یکی وارث متوفی به حساب می آید. به عنوان مثال شخصی خود را همسر متوفی معرفی می کند و ادعای سهم خواهی می نماید اما ورثه این ادعا را رد می کنند.
• وصیت نامه هم جزو مواردی است که ممکن است وضعیت تقسیم اموال متوفی را تغییر دهد. اما از نظر قانون، هر کس وصیت‌نامه ای از متوفی دارد باید در مدت ۳‌ ماه به دادگاهی که آگهی انحصار وراثت را منتشر کرده، تحویل دهد. پس از گذشتن این مدت هر وصیت‌نامه ای داده شود، از درجه اعتبار ساقط است.

مرجع اعتراض به گواهی انحصار وراثت

معترضان می بایست ابتدا به شورای حل اختلاف محل مراجعه نموده و اعتراض خود را مطرح کنند. چنانچه پس از تشکیل جلسه رسیدگی موضوع اختلاف حل و فصل شود، پرونده بسته می شود. اما چنانچه شخص معترض نسبت به اعتراض خود پافشاری نماید، مورد توسط شورای حل اختلاف به دادگاه عمومی یا دادگاه خانواده ارجاع داده می شود.

حالیه جهت اعتراض به گواهی انحصار وراثت در شوراهای حل اختلاف , دادخواستی پیش بینی شده است تحت عنوان اصلاح گواهی انحصار وراثت / در توضیح انکه چنانچه اشخاص یاد شده در بالا اعتراضی به گواهی انحصار وراثت داشته باشند باید اعتراض خود را به شکل دادخواست تقدیم شورای حل اختلاف نمایند و شورای حل اختلاف با تشکیل جلسه رسیدگی اینبار , موضوع را بررسی نموده و رای تصحیحی درخصوص انحصار وراثت صادر مینماید . 

مدارک لازم برای اعتراض به گواهی حصر وراثت

• گواهی انحصار وراثت صادر شده (در صورتی که اعتراض پس از صدور گواهی باشد)
• مدارک شناسایی شخص معترض (از قبیل شناسنامه و کارت ملی)
• برگه دادخواست اعتراض به گواهی انحصار وراثت

نقش وکیل متخصص در راستای اعتراض به گواهی انحصار وراثت چیست؟

گاهی دانستن یک قانون یا رویه می تواند تاثیر قابل ملاحظه ای در نتیجه نهایی داشته باشد. اگر به طور صحیح و آگاهانه عمل نشود، ممکن است ضرر جبران ناپذیری به حقوق ورثه وارد شود. در همین راستا برای انتخاب وکیل انحصار وراثت باید به سراغ فردی رفت که در این حوزه دارای تخصص و تجربه کافی باشد.

وکیلی که با موضوع ارث و با قانون امور حسبی آشنایی کامل داشته باشد و نسبت به رویه قضایی دادگاه هم اطلاعات کافی داشته باشد، می تواند به خوبی به موکلش کمک کند. 

چگونه کار خود را به بهترین وکیل برای اعتراض به گواهی انحصار وراثت بسپاریم؟

بهترین وکلا برای شما کسانی هستند که تخصص در حوزه انحصار وراثت دارند. برای انتخاب بهترین وکیل برای شما، دادسان شرایطی از جمله:

• رزومه و قیمت پیشنهادی از چند وکیل متخصص 
• اعلام هزینه مشاوره اولیه
• امتیاز سایر کاربران به وکلا

را در نظر گرفته است. کافی است درخواست خود را ثبت نمایید تا موارد فوق را به صورت رایگان از چند وکیل متخصص دریافت نمائید.

هزینه اخذ وکیل برای اعتراض به گواهی انحصار وراثت چگونه است؟

هزینه اخذ وکیل برای اعتراض به گواهی انحصار وراثت، توسط وکلا تعیین می شود و شما در دادسان با مقایسه رزومه و تجربه آنها می توانید مناسب ترین وکیل را با خیالی آسوده انتخاب نمائید.

هزینه مشاوره از وکیل متخصص در جهت اعتراض به گواهی انحصار وراثت در بازه قیمتی زیر قرار دارد.

50هزار تومان ------------------- 500 هزار تومان