امروزه با توجه به بالا رفتن حجم معاملات، تمایل افراد به استفاده از چک بیشتر شده اما متاسفانه این استقبال به دلیل آمار بالای چک های برگشتی و عدم اعتمادی که حاصل از برگشت خوردن این چک ها بود در سال های اخیر به شدت کم شده. در حال حاضر افرادی که چکشان برگشت خورده است حتی بعد از برگشت خوردن چک نیز با اقدام به موقع برای رفع سوءاثر از چک برگشتی می توانند مجددا صاحب دسته چک شوند، بع همین جهت استقبال شیادان از روش های غیرقانونی درآمدزایی از طریق چک روز به روز بیشتر می شود برای مثال یکی از راه های این شیادان تاسیس شرکت هایی جعلی برای رفع سواثر چک های برگشتی است. که در این شرکت ها این افراد با استفاده از سادگی و درماندگی مردم اقداماتی غیر قانونی و بدون مجوز برای رفع سواثر چک برگشتی می کنند. به دلیل استفاده ی بیشتری که مردم در کلان شهر هایی همچون مشهد از چک می کنند تعداد این موسسات رفع سواثر برگشتی در مشهد نسبت به گذشته افزایش یافته است.

چک چیست؟

یکی از روش های رایج و متداول در معاملات مالی استفاده از چک است. برای داشتن دسته چک شخص ابتدا باید حساب جاری در یکی از بانک های کشور باز کند و سپس از بانک دسته چک را دریافت کند استفاده از چک به این صورت است که صاحب چک پس از نوشتن مبلغ ارزش آن و تاریخ موردنظر برای وصول، چک را امضا می‌کند. در تاریخ ذکر شده، تاریخ سررسید، فردی که چک را دریافت کرده‌است به بانک مراجعه می‌کند و مقدار وجه مشخص شده را از حساب جاری فرد صادرکننده دریافت می‌کند. شایان ذکر است که مردم در کلان شهر هایی همچون تهران و مشهد به علت حجم بالاتر معاملات خود نسبت به شهر ها تمایل بیشتری به استفاده از چک دارند.

چک برگشتی چیست؟

گاهی اوقات پیش می آید که در معاملات شخص صاحب دسته چک پس از دادن چک به شخص دیگر و نوشتن وجه حامل در چک به هنگام سررسید چک و موعد برداشت مقدار وجه کافی را در حساب خود ندارد در این هنگام می گوییم چک برگشت خورده است. متاسفانه آمار برگشت خوردن چک های برگشتی در کلان شهر هایی همچون تهران و مشهد در حال بالا رفتن است. البته حالت های مختلفی وجود دارد که در آن از نظر قانونی یک چک برگشت می خورد که ما در ذیل به شرح مختصر آن بسنده می کنیم:

• صدور دستور عدم پرداخت وجه چک از طرف صاحب حساب به بانک.
• تنظیم چک به صورت نادرست از قبیل: مطابقت نداشتن امضاء، اختلاف در مطالب چک، قلم خوردگی
• صدور چک از حسابی که مسدود است. <

البته رایج ترین حالت در هنگام برگشت خوردن چک حالت کمبود موجودی است که پیشتر درباره اش توضیح دادیم.

نحوه شکایت چک برگشتی

در صورتی که دارنده‌ی چک (منظور از دارنده‌ی چک شخصی است که برای اولین بار چک را به بانک ارائه داده است) متوجه شود که در حساب صادرکننده (شخص صاحب دست چک) به میزان کافی پول وجود ندارد، ابتدا بایستی چک را برگشت زده و سپس گواهی عدم پرداخت را از بانک دریافت نماید. پس از آن دارنده‌ی چک می‌تواند با در دست داشتن شناسنامه و اصل چک برای طرح دعوا به دادسرای محل مراجعه و شکوائیه‌ی خود را به مراجع قضائی تقدیم نماید.

مجازات چک برگشتی چگونه است؟

به موجب ماده‌ی ۷ قانون صدور چک، صادرکننده‌ی چک برگشتی به شرح ذیل محکوم خواهد شد:

• ۱ ـ چنان‌چه مبلغ مندرج در متن چک کمتر از ده میلیون ریال(یک میلیون تومان) باشد، به حبس تا حداکثر شش ماه محکوم خواهد شد.
• ۲ ـ چنان‌چه مبلغ مندرج در متن چک ده میلیون ریال(یک میلیون تومان) تا پنجاه میلیون ریال(پنج میلیون تومان) باشد، از شش ماه تا یک سال حبس محکوم خواهد شد.
• ۳ـ چنان‌چه مبلغ مندرج در متن چک بیش از پنجاه میلیون ریال(پنج میلیون تومان) باشد، به حبس از یک سال تا دو سال و ممنوعیت از داشتن دسته چک به مدت دو سال محکوم خواهد شد و در صورتی‌که صادرکننده‌ی چک اقدام به صدور چندین چک بلامحل نموده باشد، مجموع مبالغ مندرج در متون چک‌ها ملاک عمل خواهد بود.

تا این جا با چک، چک برگشتی و مجازات و مشکلاتی که با برگشت خوردن چک می توان برای صاحب چک به وجود بیاید توضیح دادیم اما در صورتی که در شهری مانند مشهد یا تهران زندگی می کنید و چک شما برگشت خورده و از عواقب و مجازات آن می ترسید باید بگوییم قانونگذار برای چنین شرایطی راه فراری به نام رفع سوءاثر از چک برگشتی قرار داده تا افراد بتوانند حتی پس از اینکه چکشان برگشت خورد نیز مجددا صاحب دست چک شوند.

رفع سوءاثر چک برگشتی

رفع سوء اثر از چک به معنای پاک شدن و از بین رفتن سابقه برگشت خوردن از چک به هر دلیلی مانند نقص موجودی، نقص امضا در سیستم بانک مرکزی است.

رفع سواثر چگونه انجام میشود؟

• رفع سوء اثر از چک‌های برگشتی افراد که از طریق شعب بانک‌ها و واحد‌های تابع آن صورت می‌پذیرد به اشکال گوناگونی مانند تأمین موجودی چک
• ارایه لاشه چک برگشتی<
• ارایه رضایت‌نامه محضری از سوی ذی‌نفع چک به بانک
• واریز مبلغ چک به حساب جاری مسدود کردن آن و نیز ارایه حکم قضایی مبنی بر رفع سوءاثر چک برگشتی

انجام می پذیرد که ما در ذیل به اختصار درباره ی هر یک از این روش ها توضیحاتی خواهیم داد.

تأمین موجودی چک

صاحب چک برگشتی باید مبلغ کسری موجودی را به حساب جاری خود واریز کند و پس از اینکه ذی‌نفع چک(دارنده ی چک)، مبلغ مورد نظر را دریافت کرد، بانک اقدامات لازم را نسبت به رفع سوء اثر از چک برگشتی انجام می‌دهد.

ارایه لاشه چک برگشتی

صاحب حساب جاری یا وکیل او پس از اینکه لاشه چک را از ذی‌نفع(دارنده) چک دریافت کرد، می‌تواند برای رفع سوء اثر چک، آن را به بانک ارایه دهد که در این صورت، بانک به صاحب حساب جاری، رسید می‌دهد.

ارایه رضایت‌نامه محضری از سوی ذی‌نفع چک به بانک

چنانچه صاحب حساب جاری مبلغ مندرج در چک را به ذی‌نفع(دارنده ی چک) پرداخت کرده باشد، اما لاشه چک به دلایلی مانند سرقت، مفقود شدن یا سوختن، به بانک تحویل داده نشود، دارنده ی چک می‌تواند در دفتر اسناد رسمی حاضر شده و رضایت خود را مبنی بر دریافت مبلغ چک مورد نظر اعلام کند تا بانک نیز با توجه به رضایت‌نامه مزبور، اقدامات لازم مبنی بر رفع سوء اثر از چک و ابطال آن را انجام دهد.

واریز مبلغ چک به حساب جاری و مسدود کردن آن

در صورتی که رضایت‌نامه محضری ذی‌نفع یا ارایه لاشه چک به بانک امکان‌پذیر نباشد، صاحب حساب جاری چک می‌تواند معادل کسری موجودی به حساب جاری خود واریز کرده و از بانک درخواست کند وجه چک مزبور را برای پرداخت چک برگشتی تا زمان قطعی شدن چک برگشتی یا حداکثر به مدت ۲۴ ماه(۲سال) مسدود کند که در این صورت بانک مکلف خواهد بود ظرف پنج روز نامه‌ای حاوی تأمین وجه چک را به اطلاع شخصی که گواهی عدم پرداخت چک به نام او صادر شده است، برساند تا وی به بانک مراجعه و وجه چک را دریافت کند.

ارایه حکم قضایی مبنی بر رفع سوءاثر از چک برگشتی

چنانچه چکی از طریق مجرمانه از جمله کلاهبرداری، سرقت و... تحصیل شده باشد، پس از انجام پروسه قانونی و دریافت حکم در این خصوص می‌توان نسبت به رفع سوء اثر از چک اقدام کرد.

البته به غیر از تمام روش هایی که در بالا ذکر شد باید گفت که چک برگشتی پس از ۷ سال خود به خود رفع سوءاثر می گردد.

آیا برای رفع سوء اثر چک برگشتی به وکیل یا مشاوره ی حقوقی نیاز داریم؟

با توجه به زیاد شدن چک های برگشتی و درماندگی و عدم آگاهی مردم نسبت به راهکارهای قانونی برای رفع سوءاثر از چک برگشتی، شرکت های جعلی بسیاری تحت عنوان موسسات رفع سوء اثر چک برگشتی در کلان شهر هایی مانند مشهد به وجود آمده اند که متاسفانه با وجود هشدار های مکرر بانک مرکزی و قوه ی قضاییه هنوز در حال تبلیغات و فعالیت هستند با توجه به این شرایط برای اینکه افراد به دام این شیادان نیافتند استفاده از خدمات حقوقی یک وکیل یا مشاوره ی حقوقی اکیدا توصیه می گردد.

چگونه کار خود را به بهترین وکیل رفع سوء اثر چک برگشتی بسپاریم؟

بهترین وکلا برای شما کسانی هستند که تخصص در رفع سوء اثر چک برگشتی دارند. برای انتخاب بهترین وکیل برای شما، دادسان شرایطی از جمله

• رزومه و قیمت پیشنهادی از چند وکیل
• پیشنهاد متنی از چند وکیل متخصص کار خود
• هزینه مشاوره اولیه
• امتیاز سایر کاربران به وکلا

را در نظر گرفته است و کافی است درخواست خود را ثبت فرموده تا موارد فوق را از چند وکیل دریافت بفرمائید.

هزینه ی اخذ وکیل برای رفع سوء اثر چک برگشتی چگونه است؟

هزینه ی اخذ وکیل برای رفع سوء اثر چک برگشتی معمولا درصدی از مبلغ مورد مطالبه می باشد.

هزینه مشاوره از وکیل متخصص رفع سوء اثر چک برگشتی در بازه قیمتی زیر قرار دارد.