برای هر کسی که می خواهد دادخواست یا شکواییه به دادگاه تقدیم کند، اولین دغدغه ای که به وجود می آید این است که هزینه دادرسی چقدر است و درصورتی که بخواهد وکیل به نیابت از او پرونده حقوقی را پیگیری کند، واپسین دغدغه اش این است که بداند حق الوکاله وکیل به چه میزان است. در این متن سعی شده پاسخ این سوالات به طور مبسوط داده شود.

هزینه دادرسی طبق قانون چیست و به چه میزان است؟

به هزینه ای که بابت دادرسی و تقدیم برگه های دادخواست و شکواییه به دادگاه پرداخت می شود، هزینه ی دادرسی می گویند. هزینه دادرسی در بعضی از پرونده ها عدد ثابتی است و در بعضی از موارد درصدی از میزان خواسته است، هزینه دادرسی قرارها و احکام دادگاه و در ماده (۵۰۳) قانون ایین دادرسی مدنی مقرر شده است:

هزینه ی دادخواست کتبی یا شفاهی اعم از دادخواست بدوی و اعتراض به حکم غیابی و متقابل و ورود و جلب ثالث و دادخواست تجدیدنظر و فرجام و اعاده دادرسی و هزینه وکالتنامه و برگ های اجرایی و غیره همان است که در ماده (۳) قانون وصول برخی از درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین مصوب ۱۳۷۳ و یا سایر قوانین تعیین شده است که به صورت الصاق و ابطال تمبر یا واریز وجه به حساب خزانه پرداخت می گردد. که به استناد بند (۱۲) از ماده (۳) قانون وصول برخی از درآمدهای دولت مصوب ۱۳۷۳ هزینه دادرسی تعیین و براساس آن خواهان هنگام تقدیم دادخواست بایستی به میزان خواسته تمبر ابطال و الصاق نماید که موارد آن عبارت است از :

• هزینه دادرسی مرحله ی بدون دعاوی که خواسته ی آن تا مبلغ ده میلیون ریال تقویم شده باشد، معادل ۵/۱ درصد ارزش خواسته و بیش از مبلغ ده میلیون ریال به نسبت مازاد بر آن ۲ درصد ارزش خواسته.
• هزینه دادرسی مرحله ی تجدیدنظر و اعتراض به حکمی که بدواً یا غیاباً صادر شده باشد ۳ درصد ارزش محکوم به.
• احکامی که محکوم به آن تا مبلغ ده میلیون ریال باشد هزینه دادرسی ۳ درصد ارزش محکوم به و مازاد آن هزینه دادرسی به نسبت اضافی ۴ درصد ارزش محکوم به.

در دعاوی مالی غیر منقول و خلع از اعیان غیر منقول از نقطه نظر صلاحیت هزینه دادرسی بر اساس ارزش خواسته همان است که خواهان در دادخواست خود تعیین می نماید. لکن از نظر هزینه دادرسی باید مطابق ارزشی معاملات املاک در هر منطقه تقویم و براساس آن هزینه دادرسی پرداخت شود. علاوه بر هزینه دادرسی ذکر شده ممکن است هزینه دادرسی دیگری نیز توسط خواهان پرداخت گردد که در دو ماده (۵۰۲) و (۵۰۳) قانون آیین دادرسی مدنی پیش بینی نشده؛ از آن جمله می توان به هزینه ی کارشناسی، هزینه تحقیقات محلی و معاینه ی محل و حق الوکاله ی وکیل اشاره نمود که این موارد به مجموع هزینه دادرسی اضافه می شوند که قانونگذار در ماده (۵۱۹) قانون آیین دادرسی مدنی در مقام بیان خسارت دادرسی به این موارد اشاره نموده و اشعار داشته است: «خسارت دادرسی عبارت است از هزینه ی دادرسی و حق الوکاله ی وکیل و هزینه های دیگری که به طور مستقیم مربوط به دادرسی و برای اثبات دعوا یا دفاع لازم بوده است از قبیل حق الزحمه ی کارشناسی و هزینه ی تحقیقات محلی است.

هزینه دادرسی در دعاوی مالی و غیرمالی چه مقدار است؟

دعاوی حقوقی از نظر هزینه‌های دادرسی به دو قسم تقسیم می شود. این دو دسته عبارتند از: دعاوی مالی و غیرمالی، منظور از دعاوی مالی دعاوی است که ارزش آن قابل تعیین باشد. بنابراین سایر دعاوی که این ویژگی را ندارند دعاوی غیرمالی نامیده می شوند، در دعاوی مالی همانند دعاوی غیرمالی آغازکننده دعوا با دو قسم هزینه دادرسی روبه‌رو است، نخست بابت ورود دعوا دریافت می شود و دیگر هزینه‌ای که بابت طرح دعوا مورد مطالبه قرار می گیرد، هزینه طرح دعوا در دعاوی مالی به این صورت محاسبه و از خواهان مطالبه خواهد شد: به ازای 1 میلیون تومان ابتدای خواسته 5/1 درصد و به ازای بیش از 1 میلیون تومان خواسته 2 درصد به عنوان هزینه دادرسی وصول می شود دعاوی کیفری از حیث هزینه دادرسی به دو دسته دعاوی مربوط به چک بلامحل و سایر دعاوی (دعاوی مشخص) تقسیم می شود، هزینه ابطال تمبر برای تقدیم شکواییه در دعاوی کیفری مشخص 50000 ریال یعنی پنج هزار تومان است، این هزینه دادرسی در دعاوی مربوط به صدور چک بلامحل با توجه به میزان چک متغیر خواهد بود، همچنين طرح دعاوی در محاکم شورای حل اختلاف رایگان نیست و این محاکم بابت شروع دعوا هزینه‌ای به میزان 30000 ریال دریافت می دارند.

ایا در صورت محکوم شدن خوانده ،خواهان می تواند هزینه دادرسی و حق الوکاله وکیل را استرداد کند؟

قانونگذار در ماده (۲۹۵) قانون آیین دادرسی مدنی مقرر می داردکه هزینه دادرسی جلب کارشناس بر عهده خواهان است: «ایداع دستمزد کارشناس به عهده ی متقاضی است و هرگاه ظرف مدت یک هفته از تاریخ ابلاغ آن پرداخت نکند کارشناسی از اعداد دلایل وی خارج می شود.» در خصوص هزینه ی تحقیقات و معاینه محلی ماده (۲۵۶) قانون آیین دادرسی مدنی بیان می دارد که این هزینه دادرسی مرحله ای است: حال مسئله این است ایا می شود محکوم له هزینه دادرسی انجام شده را که بر اثر دادرسی متحمل شده از محکوم علیه مطالبه نماید در قانون آیین دادرسی مدنی برای مطالبه ی خسارات دادرسی مفادی پیش بینی شده است یعنی می شود با توسل به قانون موجود در این موضوع هزینه دادرسی پرداخت شده را محکوم علیه استرداد کرد. در مواردی که فرض مدعی علیه، محکوم له واقع می شود، دعوای مدعی (خواهان) واهی و بی اساس بوده و اگر وی چنین دعوایی را مطرح نمی کرد، خوانده برای دفاع از خود و اثبات بی حقی خواهان متحمل هزینه های دادرسی از جمله حق الوکاله ی وکیل و سایر هزینه های دادرسی نمی شد. لذا این قاعده که محکوم علیه مسوول پرداخت خسارت دادرسی است، با قاعده ی کلی مندرج در ماده (۳۳۱) قانون مدنی در مبحث تسبیب کاملاً منطبق می باشد. اگر مدعی یا مدعی علیه در ضمن دادخواست و در جریان دادرسی مطالبه ی خسارات دادرسی را ننموده باشند و بعداً در مقام مطالبه برایند در این صورت به استناد صدر ماده (۵۱۵) قانون آیین دادرسی مدنی که اشعار می دارد: )… یا به طور مستقل جبران خسارت … مطالبه نماید(

لازم به ذکر است محکوم له پرونده به استناد ماده (۵۲۱) قانون آیین دادرسی مدنی فقط می تواند هزینه دادرسی را مطالبه کند که برای اثبات دعوا یا دفاع لازم و ضروری بوده و در صورتی که دعوای مطروحه در دادگاه منجر به سازش شود حکم به مطالبه خسارت نسبت به آن دعوا صادر نخواهد شد مگر به استناد ماده (۵۱۷) قانون آیین دادرسی مدنی طرفین دعوای ضمن سازش قراری نسبت به پرداخت خسارت داده باشند.

اگر شخصی توانایی پرداخت هزینه دادرسی را نداشت، به دادخواست یا شکایتش رسیدگی می شود؟

از انجایی که برای ثبت دادخواست یا شکایت پرداخت هزینه دادرسی از واجبات است اگر خواهان یا شاکی قادر به پرداخت هزینه دادرسی نباشد دادگاه رسیدگی به دعوای او را اغاز می کند البته حتما خواهان یا شاکی می بایست اعسار خود را مبنی بر عدم پرداخت هزینه دادرسی به دادگاه اعلام کنند هزینه دادرسی در دعاوی حقوقی شامل چند بخش است:هزینه دادرسی ویژه دادخواست، حق الوکاله وکیل و هزینه‌های دیگر دادرسی نظیر: هزینه دادرسی ویژه دادخواست یا تمبری که خواهان باید برای دادخواست ابطال کند: یعنی زمانی که خواهان مبلغی را به عنوان هزینه دادرسی به دادگاه پرداخت می‌کند دادگاه به عنوان رسید تمبری را بر روی دادخواست الصاق کند هزینه های دیگری نظیر دستمزد کارشناس رسمی‌دادگستری نیز وجود دارد که در هزینه‌های دادرسی مورد توجه قرار گیرد اما اگر کسی قادر به پرداخت هزینه دادرسی نبود بعد از اثبات اعسار در پرداخت هزینه دادرسی به پرونده اش رسیدگی می شود.

ارائه دادخواست هزینه دادرسی و حق الوکاله را به دادگاه 

خواهان و خوانده، هر دو توانایی مطرح کردن دادخواست هزینه دادرسی و حق الوکاله را دارند، ولی به دلیل اینکه معمولا خواهان در راستای دادخواست اصلی اش، پیگیر مسئله خسارت و دادرسی هم می باشد، نیازی به ارائه دادخواست مذکور نیست مگر در شرایطی که ضمن دادخواست، توسط خواهان مطالبه نشده باشد.

اگر خواهان توانایی ثابت کردن ادعای خود را نداشته باشد و علیه او صدور حکم صورت گیرد، خوانده می تواند به مطالبه هزینه هایی که متحمل شده، بپردازد. برای ارائه دادخواست هزینه دادرسی و حق الوکاله می توانید از وکلای متخصص دادسان بهره ببرید.

هزینه دادرسی شاکی در دعوای کیفری چه میزان است؟

در دعاوی کیفری هزینه‌های دادرسی رقم مشخصی است در قسمتی از وکالتنامه هزینه دادرسی وحق الوکاله وکیل می اید حتی در وکالت نامه علاوه بر هزینه دادرسی و حق الوکاله وکیل هزینه ی مسافرت و ایاب و ذهاب وکیل به عهده موکل است و با اخطار کتبی وکیل و عدم پرداخت او، مسئولیت عدم پیشبرد پرونده متوجه وکیل نخواهد بود نحوه اخذ "هزينه‌هاي دادرسي" در دعاوي حقوقي و کيفري بدین صورت است که طبق قانون، اشخاص برای اقامه دعاوی حقوقی یا کیفری مجبور هستند تا مبلغی را به عنوان هزینه دادرسی به دفاتر قضایی برای ثبت شکایت یا دادخواست خود پرداخت کنند.بدیهی است که شروع یک دعوا در دادگستری نیازمند پرداخت مبالغی به عنوان هزینه دادرسی است. این مبلغ در دعاوی مختلف متفاوت است. علاوه بر این، بسته به اینکه دعوا را در کدام مرجع مطرح می‌کنید هزینه دادرسی متفاوت خواهد بود. بنابراین میزان هزینه دادرسی می‌تواند، دارای اهمیت باشد.

حق الوکاله وکیل چگونه و بر چه اساس تعیین می شود؟

معمولا عمده هزینه وکالت مربوط به حق الوکاله وکیل می باشد که بر اساس معیار های مختلفی تعیین می شود مهمترین معیار تعیین حق الوکاله وکیل عرف می باشد که به طور مثال در تهران حدود 10 درصد از میزان خواسته می باشد که بسته به میزان آن، هرچقدر مبلغ خواسته بیشتر شود درصد حق الوکاله وکیل کمتر می شود و ممکن است در برخی پرونده ها درصد حق الوکاله وکیل به 3 یا 4 در صد هم برسد. به هر حال در دعاوی حقوقی مثل مطالبه وجه چک, حق الوکاله وکیل از تعرفه قانونی کمتر نمی باشد چون انان موظف هستند بر اساس حق الوکاله وکیل تمبر مالیاتی ابطال نمایند. در دعاوی خانوادگی یا دادگاه خانواده نیز در مباحث مالی همچون مهریه حق الوکاله وکیل معمولا تابع تعرفه قانونی و در سایر موارد مثل طلاق حق الوکاله وکیل تابع عرف می باشد. البته در اکثراین موارد حق الوکاله وکیل بر اساس عرف و توافق طرفین تعیین می شود نحوه پرداخت حق الوکاله وکیل نیز قابل توافق است و معمولا بخشی از آن در ابتدا و بخشی در انتها پرداخت می شود. در برخی دیگر از پرونده های که تابع عرف یا تعرفه مشخص نیستند حق الوکاله بر اساس زحمات وکیل و منصفانه توسط موکل تعیین و پرداخت می شود. حق الوکاله وکیل و هزینه سفر و سایر هزینه هایی می شود که وکیل در جهت انجام وظیفه وکالتی خود متحمل می شود.

تعرفه یا حق الوکاله وکیل پایه یک دادگستری در امور حقوقی چه میزان است؟

درهر یک از دعاوی حق‌الوکاله وکیل با توافق طرفین و متناسب با رقم خواسته و با توجه به آیین‌نامه تعرفه حق الوکاله تعیین می‌شود. و همچنین یک تمبر هم به میزان خواسته روی وکالت‌نامه ابطال خواهد شد واین هزینه نیز به حق الوکاله وکیل اضافه می شود که به این تمبر مالیات وکالتی گفته می‌شود. مثلا در دعوای 100 میلیون تومانی حداقل و با توجه به تعرفه، حدود 6 یا 7 درصد از میزان خواسته به عنوان حق‌الوکاله وکیل تعیین می‌شود. ولی نباید از یاد برد که به حق الوکاله وکیل هم مالیات تعلق می گیرد وحق الوکاله وکیل تماما به خودش تعلق نمی گیرد و طبق قانون شامل مالیات می شود اما درباره حق‌الوکاله وکیل باید به این موضوع هم اشاره کرد که ایین نامه ای تصویب شد که برای نرخ حق‌الوکاله وکیل یا تعرفه حق‌الوکاله وکیل سقف تعیین می‌ کرد. پیش تر هم، آیین‌نامه‌ای درباره ی حق‌الوکاله وکیل وجود داشت که مصوب 1341 بود که ایرادش این بود که در امور کیفری متناسب نبود ونمی توانست حق الوکاله وکیل را به درستی تعیین کند اما در امور حقوقی طوری پیش بینی شده بود که حق الوکاله وکیل هماهنگ با میزان خواسته، افزایش می یافت. تعرفه حق الوکاله وکیل:

• حق الوکاله وکیل در پرونده های مالی طبق تعرفه، 6 درصد (برای مطالبات مالی تا ده میلیون تومان)
• حق الوکاله وکیل 4درصد (برای مطالبات ده میلیون تومان تا یکصد میلیون تومان)
• حق الوکاله وکیل 3 درصد (بیشتر از یکصد میلیون تا پانصد میلیون تومان)
• حق الوکاله وکیل 2درصد (بالای پانصد میلیون تومان) می باشد.

آیا وکیل می تواند طبق تعرفه حق الوکاله را از موکل دریافت نکند؟

وکیل می تواند برای کسب حق الوکاله طبق تعرفه عمل نکند، و وکیل می تواند به موجب قرارداد جداگانه، که به قرارداد مالی معروف است و مبلغی بیشتر یا کمتر از تعرفه حق الوکاله وکیل از موکل دریافت کند به همین دلیل میزان حق الوکاله وکیل موضوع ثابتی نیست و هر وکیل حق الوکاله متفاوتی نسبت به وکیل دیگر تعیین می کند. و از انجایی که سالانه وکیل می بایست تمبر مالیاتی نسبت به حق الوکاله که انرا تحت عنوان قرارداد مالی کرده پرداخت کند به همین جهت اخذ هر مبلغی بیشتر از تعرفه حق الوکاله وکیل هیچ ایراد قانونی ندارد. نکته ای که در مورد حق الوکاله وکیل نباید از یاد برد این است که چون هر پرونده از مراحل مختلفی شکل می گیرد بهتر ان است که در وکالت نامه برای هر مرحله، حق الوکاله وکیل تعیین شود تا با توسل به این روش هم حقوق وکیل و هم موکل حفظ شود.و درصورتی که موکل فقط تمایل دارد وکیل بصورت تخصصی و کارشناسانه پرونده ی او را مطالعه کند و نظر خود را بگویید میزان حق الوکاله وکیل در مطالعه ی پرونده طبق تعرفه بسیار ناچیز است و به همین جهت، طبق توافق و قرارداد جداگانه ای ممکن است میزان حق الوکاله وکیل تعیین شود. مهم ترین نکته در مورد حق الوکاله وکیل این است که حق الوکاله دریافتی وکیل بالفعل است و نه بالنتیجه یعنی اینکه وکیل موظف است در مقابل حق الوکاله ی که دریافت می کند تمام تلاش خود را برای به ثمر نشستن پرونده ی موکل انجام دهد اما نمی توان برای حق الوکاله وکیل تضمینی قرارداد که وکیل حتما در پرونده پیروز می شود یا اینکه رای برنده می گیرد و چنانچه وکیل با موکل چنین قراردادی منعقد کند این قرارداد باطل است.

نقش وکیل در پیگیری و به نتیجه رساندن پرونده چیست؟

باتوجه به اینکه در هر پرونده چه حقوقی وچه کیفری مراحلی به وجود می آید که نیازمند اقدامات به موقع و سریع و پیگیری های مداوم است. با توجه به پیچیدگی موضوع و اهمیت پیگیری پرونده قضایی، حضور یک وکیل متخصص و باتجربه در این زمینه می تواند کمک بسیار زیادی به تسریع و بهبود روند پرونده کند. وکلای متخصص در هر یک از موضاعات حقوقی و کیفری در دادسان آماده مشاوره و ارائه خدمات حقوقی هستند.

چگونه کار خود را به بهترین وکیل با مناسب ترین حق الوکاله بسپاریم؟

بهترین وکلا برای شما کسانی هستند که متخصص ترین افراد در موضوع پرونده ی شما باشند. برای انتخاب بهترین وکیل برای شما، دادسان شرایطی از جمله:

• رزومه و قیمت پیشنهادی از چند وکیل
• پیشنهاد متنی از چند وکیل متخصص کار خود
• هزینه مشاوره اولیه
• امتیاز سایر کاربران به وکلا

را در نظر گرفته است و کافی است درخواست خود را ثبت فرموده تا موارد فوق را از چند وکیل دریافت بفرمائید.

هزینه ی حق الوکاله وکیل چگونه است؟

هزینه ی حق الوکاله وکیل معمولا درصدی ازمبلغ مورد مطالبه می باشد.

هزینه مشاوره از وکیل متخصص دربازه قیمتی زیر قرار دارد

20 هزار تومان 200 هزار تومان