هرگاه فردی از یک نفر دیگر طلبکار باشد و یا اینکه مالی از اموال خود را نزد او به امانت گذاشته باشد و او بخواهد از این موقعیت سو استفاده کرده و اموال را به نفع خود استفاده نماید، فرد شاکی می تواند در قالب اجازه ای که قانون گذار به او داده است بدون اطلاع رسانی به فرد مدیون و یا امانت دار اقدام به توقیف اموال کرده و در صورت اقتضا نسبت به او اقامه دعوی داشته باشد.
تامین در لغت به معنی قراردادن در امن و آسایش می باشد. تامین در اصطلاح در موارد زیر به کار می رود:
تامین می تواند برای موارد متعددی استفاده شود. در ادامه به بررسی انواع مختلف تامین می پردازیم:
اگر بدون طرح دعوی، ذی نفع از قاضی صلاحیت دار بخواهد که گواه او را احضار و شهادت آنان را استماع کند تا به موقع بتواند از آن استفاده کند، به این وضعیت تامین بینه گفته می شود. تامین بینه از مصادق تامین دلیل می باشد.
دادن مال یا ضامنی که ورثه یا موصی فرد فوت شده یا نماینده قانونی آن ها معادل بهای ارث به صورت تضمین می دهند تا اگر ظرف یکسال از تاریخ نشر نخستین آگهی، طلبکار ایرانی پیدا شود و طلب او محرز گردد، پس اط جدا کردن هزینه آگهی ها و هزینه های قانونی دیگر، مال مورد تامین به تصرف آنان داده می شود.
صورت برداری دادگاه به تقاضای ذی نفع از ادله اثبات دعوی مدعی، پیش از آنکه زمان اثبات آن فرا رسد، تامین دلیل نام دارد.
اگر فرد بدهکار قصد سفر داشته باشد و از دسترس طلبکار خارج شود و هنوز مهلت پرداخت دین فرا نرسیده باشد، طلبکار می تواند از بدهکار، کفیل بخواهد. اگر بدهکار از دادن کفیل، امتناع ورزد، طلبکار می تواند از دادگاه بخواهد که بدهکار را وادار به دادن کفیل کند. به این عمل، تامین دین گفته می شود.
اگر مدعی بعد از صدور حکم غیابی بخواهد که وثیقه برای تامین محکوم به بدهد، عمل دادگاه تامین محکوم به است تا اگر محکوم علیه حاضر شود و اقامه حجت کند و حکم به سود او صادر گردد، حق وی صادر نشود.
تامین موقوف الاجرا ماندن حکم، تامینی است که محکوم، علیه حکم قطعی می دهد، در صورتی که تقضای فرجام کرده باشد، مقدار این تامین نباید کمتر از محکوم به حکم قطعی باشد.
وثیقه و تضمینی است که مدعی از اموال خوانده را صبل از صدور حکم، به نفع خود از طریق دادگاه طلب می کند.
تاسیسی است که به موجب آن، قانون گذار به متضرر از جرم اجازه داده است تا معادل ضرر و زیان ناشی از جرم که به ایشان وارد شده، توقیف اموال متهم را از دادگاه بخواهد. دادگاه نیز در صورتی که تقاضای شاکی را مبتنی بر دلایل قابل قبول بداند، قرار تامین خواسته را صادر خواهد کرد. قرار تامین خواسته کیفری، قطعی و غیر قابل اعتراض می باشد.
تامین خواسته یکی از تدابیر احتیاطی است که به وسیله آن، خواهان عین خواسته یا معادل آن را از اموال خوانده تا پایان دادرسی به حیطه توقیف در می آورد و از نقل و انتقال آن جلوگیری می کند تا طلب خود را وضول کند. اجرای قرار تامین خواسته در اصطلاح حقوقی بدین معنا است که خواهان می تواند از همان ابتدا با بازداشت خواسته دعوا، از نقل و انتقال یا جابجا کردن یا مخفی کردن خواسته خود جلوگیری کند تا در صورت صدور حکم علیه خوانده، بتواند خواسته خود را به راحتی به دست آورد. به طور مثال اگر دارنده چک قصد داشته باشد اموال صادر کننده چک را تامین نماید، ضمن اشاره به تقاضای تامین خواسته معادل بهای خواسته در متن دادخواست می بایست به عنوان خسارت احتمالی مبلغی معادل نظر دادگاه، در صندوق دادگستری تودیع نماید.
در ماده 108 قانون آیین دادرسی مدنی به مواردی اشاره شده است که دادگاه به درخواست خواهان باید قرار تامین خواسته صادر کند. مواردی وجود دارد که قرار تامین خواسته بدون گرفتن تامین از خواهان صادر می شود، آن در صورتی است که:
مواردی به غیر از موارد فوق، با گرفتن تامین از خواهان انجام می گیرد. این تامین باید به صورت وجه نقد به صندوق دادگستری واریز گردد. میزان تامین که باید به صندوق دادگستری سپرده شود، صرحاً مشخص نشده است ولی در دادگاه ها بین 15 تا 20 درصد مبلغ خواسته تعیین می شود و این درصد می توان کمتر یا بیشتر باشد و بستگی به نظر قاضی رسیدگی کننده دارد. هیچ یک از طرفین نمی تواند نسبت به تصمیم دادگاه درباره ی گرفتن تامین از خواهان و میزان تامین تعیین شده شکایت نماید. قرار تامین خواسته مستلزم درخواست خواهان است، بنابراین دادگاه در هیچ صورتی نمی تواند بدون درخواست درخواست خواهان، قرار تامین خواسته صادر نماید. درخواست تامین خواسته ممکن است پیش از تقدیم دادخواست، ضمن دادخواست راجع به اصل دعوا یا در جریان دادرسی تا پیش از صدور حکم قطعی مطرح شود. اگر قرار تامین خواسته ضمن اصل دعوا مطرح شود، می توان اجرای آن، قبل از ابلاغ به خوانده، را از دادگاه تقاضا نمود. درخواست تامین خواسته از دادگاهی می باشد که صلاحیت رسیدگی به اصل دعوا را دارد. اگر در خواست تامین خواسته پس از اقامه دعوا باشد، باید مستقیماً به همان دادگاهی داده شود که دعوا در آن اقامه شده است. اگر دادگاه پس از بررسی درخواست تامین خواسته و دلایل ابرازی هر یک از شروط صدور قرار تامین خواسته را اجراز ننماید، قرار رد دادخواست را صادر می نماید. قرار رد دادخواست تامین خواسته قابل اعتراض نمی باشد. پس از ابلاغ قرار تامین خواسته، طرف مقابل می تواند ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ، اقدام به اعتراض به قرار تامین خواسته کند. دادگاه در اولین جلسه به اعتراض به تامین خواسته رسیدگی نموده و نسبت به آن، تعیین تکلیف می نماید. در صورتی که دادگاه اعتراض به تامین خواسته را رد و قرار تامین خواسته را تایید نماید، قرار تا صدور حکم قطعی معتبر و آثار آن به جا می ماند. در صورتی که خواهان در دعوایی که خواسته آن تامین شده با شکست روبرو شود، خسارات ناشی از بازداشت اموال را باید تحمل کند.خوانده می تواند ظرف 20 روز پس از تاریخ ابلاغ حکم قطعی، خسارتی را که از قرار تامین خواسته به او وارد شده است را از دادگاه صادر کننده ی قرار تامین خواسته مطالبه نماید.
در شکل گیری تامین خواسته، خواهان می تواند متناسب با مبلغ بدهی یا دینی که نسبت به مدیون دارد اقدام به معرفی اموال منقول و یا غیر منقول او نماید، که بعد از این معرفی اموال، در صورت عدم توجه مدیون به بدهی دائن، خواهان می تواند دادخواست توقیف اموال مدیون را از مرجع مربوطه خواستار شود که در صورت فروش و به مزایده گذاشتن این اموال، نباید از مستثنیات دین، مدیون غافل شد.
تامین خواسته تضمینی است که خواهان در ضمن طرح دعوی خود و یا بعد و یا قبل از آن برای ممانعت از تضییع حق و حقوق خود به مراجع مربوطه می دهد، که مرجع رسیدگی کننده با وجود شرایط قانونی مکلف به صدور آن می باشد.
بر اساس موارد 225 و 232 قانون آیین دادرسی مدنی، دفتر دادگاه مکلف است با وصول درخواست تامین خواسته، فوراً، آن را به نظر دادگاه برساند و دادگاه، بدون اخطار به طرف؛ دلایل متقاضی را مورد رسیدگی قرار دهد، به صدور قرار تامین خواسته، رد درخواست یا تعیین تامین اقدام نماید. اگر شرط اساسی پذیرش درخواست تامین خواسته محقق باشد، دادگاه نسبت به صدور قرار تامین خواسته اقدام می نماید و چنانچه شرط اساسی پذیرش درخواست تامین خواسته وجود نداشته باشد، درخواست صدور قرار تامین خواسته، مردود می گردد.
تامین، در تامین خواسته می تواند مال منقول یا غیر منقول باشد، اگر مال معرفی شده غیر منقول باشد، مدیر اجرایی شرحی به دایره اجرای ثبت محل نوشته، توقیف مال را درخواست می کند، دایره ی اجرایی در صورتی که مال متعلق به بهدکار بوده و به صبت رسیده باشد، فوراً مراتب را در دفتر املاک و در صورتی که به صبت نرسیده باشد، در دفتر املاک بازداشتی قید و آن را به دفتر اجرای دادگستری اعلام می کند. اگر انجام توقیف کلا مقدور نباشد، خواهان باید مال دیگری را از خوانده پیدا کرده و معرفی نماید تا توقیف شود. بر اساس ماده 127 قانون آیین دادرسی مدنی، خواهان می تواند از محصولات املاک و باغ های خوانده توقیف نماید؛ اما به صراحت اعلام نموده به مقدار دو سوم سهم خوانده می توان توقیف کرد. محصولاتی که در معرض خراب شدن باشند، فورا ارزیابی و بدون رعایت تشریفات با تصمیم و نظارت دادگاه فروخته شده، وجه حاصل از آن در حساب سپرده دادگستری تودیع می گردد.
سند تجاری، حد وسط اسناد رسمی و عادی می باشد. به عبارت دیگر، سند تجاری از حیث برخورداری از امتیازات قانونی حد فاصل سند رسمی و سند عادی می باشد. چون اسناد تجاری خارج از شمول تعریف سند رسمی می باشد، به ناچار سند عادی تلقی می گردد، اما مزایایی نسبت به اسناد عادی دارد. برخی از این مزایا عبارت اند از:
به طور مثال در مطالبه وجه مستند به سند تجاری در ثورت اجتماع کلیه شرایط قانونی خواهان برای اخذ تامین خواسته و توقیف اموال بدهکار نیازمند تودیع خسارت احتمالی نیست و این امتیاز بزرگ است که اسناد رسمی و اسناد تجاری واخواست شده از آن برخوردار هستند.
در دعاویی که مستند آنها چک یا سفته یا برات باشد و همچنین در مورد دعاوی مستند به اسناد رسمی و دعاوی علیه متوقف، خوانده نمی تواند برای تامین خسارات احتمالی خود تقاضای صدور تامین خواسته کند.
قرار تامین خواسته در موارد زیر می تواند لغو گردد:
بر اساس ماده ی ۱۶ قانون آیین دادرسی مدنی، خوانده حق دارد ظرف ده روز به قرار تامین خواسته اعتراض نماید. دادگاه در اولین جلسه به اعتراض به قرار تامین خواسته رسیدگی نموده و نسبت به اعتراض به قرار تامین خواسته، تعیین تکلیف می نماید.
زمان اجرای تامین خواسته، بلافاصله پس از صدور قرار تامین خواسته آغاز می شود، و این اجراییه حتی می تواند قبل از اطلاع رسانی به متهم و یا شاکی باشد. البته اگر مورد توقیفی برای تامین خواسته وجه نقد باشد اجرای این توقیف می تواند بدون رعایت مستثنیات دین باشد. اما در کل زمان اجرای تامین خواسته می تواند در سه مرحله انجام بگیرد:
پس از صدور قرار تامین خواسته، خوانده می تواند بنا به قانون آیین دادرسی مدنی، در امور حقوقی ظرف ده روز اعتراض خود را نسبت به قرار تامین خواسته به مرجع صادر کننده ی تامین ابلاغ نماید، در حالی که این تعیین وقت اعتراض در امور کیفری، برای افراد مقیم ایران ده روز و برای افرادی ایرانی مقیم خارج سی روز پس از ابلاغ قرار تامین خواسته می باشد.
در این مورد مدیون می تواند پس از قطعیت یافتن صدور قرار تامین خواسته و قبل از قطعی شدن حکم، اعتراض به تامین خواسته خود را از طریق تنظیم لايحه اعتراض به قرار تامين خواسته و ارائه آن به دادگاه، در خصوص اموالی که جز مستثنیات دین می باشد را به مرجع صدور قرار تامین خواسته تسلیم نماید. برای مثال توقیف ابزار و آلات کسب و کار فرد مدیون می تواند حتی با اتمام مهلت اعتراض به تامین خواسته، رفع توقیف شوند.
اگر رای دادگاه به نفع شاکی و یا خواهان صادر و به وصف قطعیت برسد و پس از ابلاغ اجراییه و قبل از اتمام مهلت ده روزه آن، شخص محکوم له می تواند طبق تبصره ی یک ماده ی 35 قانون اجرای احکام مدنی، اقدام به معرفی اموال محکوم علیه، برای تامین خواسته ی خود (محکوم له) نماید.
هر چند صدور قرار تامین خواسته در دعاوی کیفری برخلاف دعاوی حقوقی، قبل از طرح شکایت کیفری ممکن نمی باشد، اما درخواست تامین خواسته مبنی بر ضرر و زیان ناشی از جرم همانند دعوی حقوقی در ضمن تقدیم شکایت و در جریان دادرسی، با تقاضای شاکی در صورت مستند و مستدل بودن درخواست او بدون نیاز به پرداخت هزینه دادرسی و تودیع خسارت احتمالی به صندوق دادگستری، قابلیت صدور قرار تامین وجود دارد.
چنانچه زوجه از طریق لايحه اعتراض به قرار تامين خواسته، تقاضای صدور قرار تامین خواسته به میزان مندرج در عقدنامه نماید، دادگاه باید نسبت به اصل مهریه که در عقدنامه ذکر شده است، قرار تامین خواسته بدون خسارت احتمالی را صادر نماید و در مورد مازاد آن، دادگاه باید قرار تامین خواسته را به همراه خسارت احتمالی صادر کند. چرا که چون مهریه به نرخ روز محاسبه می شود ممکن است خواهان در محاسبه مقدار مازاد آن دچار اشتباه شده باشد، حال اگر خوانده نسبت به این تامین خواسته اعتراضی داشته باشد می تواند اعتراض به تامین خواسته خود را طی مهلت داده شده به دادگاهی که در حال رسیدگی به دعوی است، تسلیم نماید.
در پاسخ به این سوال باید بگوییم که به علت تلاش شخص برای فرار از تامین خواسته، مقامات قضایی زمانی باید نسبت به مستثنیات دین مدیون حساسیت به خرج بدهند که این تامین خواسته، به صدور قرار تامین خواسته و مزایده و یا فروش اموال ختم شود.
حضور یک وکیل با تجربه در زمینه اعتراض به تامین خواسته، علاوه از بین بردن امکان اشتباه، سرعت روند اعتراض به تامین خواسته را نیز افزایش می دهد و کمک بسیاری به شخص مطالبه کننده می کند. همچنین وکیل اعتراض به تامین خواسته در نوشتن لايحه اعتراض به قرار تامين خواسته و جلوگیری از فرار از تامین خواسته نیز نقش مهمی دارد. وکلای متخصص اعتراض به قرار تامین خواسته در دادسان آماده مشاوره و ارائه خدمات هستند.
بهترین وکلا برای شما کسانی هستند که تخصص در اعتراض به قرار تامین خواسته دارند.
برای انتخاب بهترین وکیل برای شما، دادسان شرایطی از جمله
را در نظر گرفته است و کافی است درخواست خود را ثبت فرموده تا موارد فوق را از چند وکیل دریافت بفرمائید.
هزینه ی اخذ وکیل برای اعتراض به قرار تامین خواسته معمولا درصدی از مبلغ مورد مطالبه می باشد.
هزینه مشاوره از وکیل اعتراض به قرار تامین خواسته در بازه قیمتی زیر قرار دارد.
20 هزار تومان 200 هزار تومان