فروش مال غیر و مجازات آن چیست؟ 

هر شخصی می تواند در هر زمان که بخواهد، به صورت قانونی در اموال خودش تصرف کند. در نتیجه برای اعمالی مثل فروش، انتقال و غیره، فقط اختیار صاحب مال مذکور مطرح است. با این همه گاهی افرادی هستند که بدون آگاه سازی مالک، برای انتقال مال به دیگری اقدام می کنند. در این صورت فروش مال غیر اتفاق افتاده که از نظر قانون جرم به شمار می آید. فروش مال غیر جزو جرایم کیفری محسوب می شود و به بر هم زدن نظم و آرامش اجتماع نیز منجر می شود. کسانی که مرتکب جرم فروش مال غیر شده اند، ابتدا باید مبلغی را به عنوان جریمه به مالک پرداخت کنند و پس از آن به مجازات حبس دچار می شوند.

تعریف قانونی جرم منتقل کردن مال غیر

ماده 1 قانون مجازات در مورد انتقال مال غیر مقرر می دارد:

کسی که مال غیر را با علم به اینکه مال غیر است به نحوی از انحا عینا یا منفعتا بدون مجوز قانونی به دیگری منتقل کند، کلاهبردار محسوب کرده است. انتقال ‌گیرنده که در حین معامله عالم به عدم مالکیت انتقال ‌دهنده باشد نیز مشمول مجازات راجع به انتقال مال غیر می ‌شود.

از ماده گفته شده می توان به موارد زیر دست یافت:

• اگر مالی به ما تعلق ندارد و به نام ما ثبت نشده، از حوزه اختیارات ما خارج است و به آن مال غیر گفته می شود.
• انتقال مال می بایست با حضور مجوز صورت گیرد. در غیر این صورت مشمول مجازات می باشد.
• منتقل کردن مال به فردی دیگر به عنوان کلاهبرداری شناخته می شود و کسی که به این عمل دست زند، کلاهبردار شناخته می شود.
• اگر شخصی که مال غیر به او منتقل شده متوجه غیرقانونی بودن مسئله باشد، به مجازات دچار خواهد شد.

تکلیف قانونی مالک مال منتقل ‌شده

زمانی که مال غیر مورد انتقال قرار گیرد و صاحب مال متوجه آن شود، وظیفه دارد طی مدت یک ماه بعد از اطلاع از این موضوع، انتقال گیرنده را آگاه سازد. اگر مالک از انجام این وظیفه سر باز زند، به دلیل استنکاف از وظیفه قانونی اش، به معاونت در جرم کلاهبرداری محکوم می شود.

ارکان جرم فروش مال غیر

هر جرم، با توجه به حقوق کیفری عمومی، برای تحقق یافتن به سه رکن نیاز دارد:

عنصر قانونی جرم انتقال مال غیر

بر اساس اصل قانونی بودن جرم و مجازات، الزامی است که قانون گذار همه اعمال و رفتار مجرمانه را تعیین کرده و مجازات آن‌ ها را به طور واضح مشخص کند و تا جایی که ممکن است از به کار بردن سلیقه در تبیین و تشریح عنوان مجرمانه جلوگیری کند.

عنصر مادی جرم انتقال مال غیر

رکن مادی جرم، به فعل و انفعالات مرتبط با یک جرم در فضای جامعه که بیان گر و ظهور عینی و عملی دارد، اطلاق می شود. عمل و رفتار مجرمانه برای تحقق جرم در هر نوع جرمی ضرورت دارد. در مورد انتقال مال غیر نیز این شرط الزامی می باشد. انتقال مال غیر از راه فروش و یا صلح و حتی هبه صورت می گیرد. در نتیجه زمانی که شخص از جنبه حقوقی، مال را به فرد دیگری انتقال دهد، این جرم صورت گرفته است. حتی اگر دارای شرایط صحت معامله مدنی از طرف فقدان مالکیت نباشد. تحقق یافتن فعل مادی انتقال مال غیر، مشروط به انعقاد قرارداد انتقال است، حتی در شرایطی که قبض و اقباض اتفاق نیوفتاده باشد.

عنصر روانی یا عنصر معنوی جرم انتقال مال غیر

عنصر روانی انتقال مال غیر عبارت است از نیت مرتکب در خصوص جرم و وقوع آن می بایست با قصد مجرمانه همراه باشد. رکن روانی شامل دو جز سو نیت عام و خاص می باشد:

سو نیت عام

اراده آگاهانه مرتکب بر انجام رفتار مجرمانه را سو نیت عام می گویند. پس مرتکب باید رفتار مجرمانه خود را به طور ارادی انجام دهد. بنابراین اگر شخص در شرایطی چنین عملی را انجام دهد که بر اراده خود مسلط نبوده باشد، او را می توان فاقد سو نیت عام دانست. علاوه بر این علم به اینکه مال متعلق به دیگری است برای نسبت دادن فعل مجرمانه به فرد ضروری است.

سو نیت خاص

تعلق اراده به تحقق نتیجه مجرمانه را سو نیت خاص می گویند. یعنی اینکه فرد خواست و قصد تحقق نتیجه مجرمانه را داشته باشد و در جرم فروش مال غیر فرد باید قصد ایراد ضرر به مالک را داشته باشد.

دعوی فروش مال غیر

برای اقامه دعوی فروش مال غیر باید ابتدا یک شکایت کیفری را مطرح کرده و سپس به دادسرایی مراجعه کند که محل وقوع جرم همان جا بوده است و دادسرای مورد نظر وظیفه دارد که به جرم رسیدگی کند. زمانی که در دادگاه اقامه ی طرح دعوی می شود و متهم نیز می تواند که لایحه ی مبنی بر دفاعیه فروش مال غیر را به دادگاه ارائه نماید. در این جا متوجه خواهید شد که حضور یک وکیل خوب تا چه اندازه موثر است.

تکلیف خریدار مال غیر در دعوی فروش مال غیر چیست

همان طور که در مطالب بالا گفته شد، ممکن است در جرم انتقال مال غیر، خریدار بی گناه باشد. قانون بی گناهی خریدار را مشروط بر آگاه نبودن وی از اینکه مال متعلق به فروشنده نبوده، در نظر گرفته است. پس اگر خریدار اطلاعی نداشته باشد که مال متعلق به شخص دیگری است، توسط قانون مقصر شناخته نخواهد شد. ولی اگر خریدار از موضوع با خبر باشد، از نظر قانون مجرم به حساب آمده و قابل مجازات خواهد بود.

مهلت موجود برای طرح شکایت در جرم انتقال مال غیر

لازم به ذکر است مطابق ملاک مطرح شده در ماده ۱۰۵ قانون مجازات اسلامی، با توجه به میزان مجازات جرم به معین کردن زمان لازم برای شکایت اقدام می کنیم. مجازات حبس جرم انتقال مال غیر بین ۱ تا ۷ سال می باشد. طبق ماده ۱۹ قانون مجازات اسلامی جرم درجه ۴ به شمار می آید، و جرایم تعزیری درجه ۴، یک سال زمان برای طرح شکایت و ۱۰ سال زمان برای تعقیب آن دارند. اگر در مهلت داده شده، برای طرح شکایت اقدامی صورت نگیرد، شخص متضرر نمی تواند به احقاق حق خود در فروش مال غیر بپردازد و فرصت خود را از دست خواهد داد.

نقش وکیل متخصص در تصرف مال غیر چیست؟

فروش مال غیر در حکم یکی از راه ها جهت تجاوز و تعهدی به حق مالکیت دیگری است و نظم موجود در اجتماع را بهم می زند. این موضوع سبب به بار آمدن خسارت و زیان می شود. جرم انتقال مال غیر به شکل یک جرم مقید قلمداد می شود در حقیقت جرم انتقال و فروش مال غیر را یکی از صور خاص کلاهبرداری است. بنابراین مشورت با وکیل متخصص و باتجربه در زمینه تصرف مال غیر بسیار مفید بوده و می تواند از ضرر بیشتر جلوگیری کند. سامانه حقوقی دادسان با در اختیار داشتن وکلای متخصص تصرف مال غیر، رسیدگی به این گونه پرونده ها و پیگیری آن ها را آسان کرده است.

چگونه کار خود را